'এ হীপ অফ ব্ৰোকেন ইমেজেছ' : ড.দয়ানন্দ পাঠকৰ আত্মকথা

‘এ হীপ অফ ব্ৰোকেন ইমেজেছ‘ : ড.দয়ানন্দ পাঠকৰ আত্মকথা

গ্ৰন্থ পৰিচয়

পৰেশ বৈশ্য

আমাৰ অসমীয়া সাহিত্যত আত্মকথা বা আত্মজীৱনী বিষয়ক গ্ৰন্থ খুব কম।

আনহাতে কোনো অসমীয়াই ইংৰাজী ভাষাত আত্মকথা লিখা চকুত পৰা নাই। সেই দৃষ্টিকোণৰ পৰা বিশিষ্ট শিক্ষাবিদ তথা সমালোচক ড.দয়ানন্দ পাঠকে তেওঁৰ আত্মকথা “ এ হীপ অফ ব্ৰোকেন ইমেজেছ” খন ইংৰাজী লিখি এক নতুন ইতিহাস সৃষ্টি কৰা বুলি ক’ব পাৰি।

হয়তো ড.দয়ানন্দ পাঠকেই হ’ব আত্মকথা ইংৰাজীত লিখা প্ৰথমজন অসমীয়া। প্ৰকৃতাৰ্থত ক’বলৈ গ’লে ৭০ বছৰীয়া ড. পাঠকৰ আত্মকথাখন বিগত সাতটা দশকত জীৱন- জগত সম্পৰ্কে অৰ্জন কৰা তেওঁৰ অভিজ্ঞতাৰ দস্তাবেজ স্বৰূপ । ফলত গ্ৰন্থখন এখন আত্মকথা হৈয়ো সমাজৰ এখন দাপোণ হিচাপে চিহ্নিত হৈছে।

'এ হীপ অফ ব্ৰোকেন ইমেজেছ' : ড.দয়ানন্দ পাঠকৰ আত্মকথা

দেউতাকৰ চাকৰিসূত্ৰে ১৯৫১ চনৰ এক ফ্ৰেব্ৰুৱাৰীত আমিনগাঁৱত জন্ম গ্ৰহণ কৰা ড. পাঠকে সেইসময়ৰ আমিনগাঁৱৰ সমাজ জীৱন আৰু বৰ্তমানৰ ৰূপান্তৰ সম্পৰ্কে সুন্দৰ আলোচনা কৰিছে। আত্মকথাখনত তেওঁ বৰপেটাৰ এম চি কলেজৰ অভিজ্ঞতা, কটন কলেজৰ স্মৃতি আৰু কটনত লগ পোৱা কৃতীমান শিক্ষকসকলৰ পৰা লাভ কৰা অনুপ্ৰেৰণাৰ কথা মনোগ্ৰাহীকৈ আলোচনা কৰিছে।

তেওঁ অসম অসামৰিক সেৱাৰ বিষয়া হিচাপে পোৱা অভিজ্ঞতা আৰু পাছত এই চাকৰি এৰি পুনৰ অধ্যাপনাকে জীৱনৰ ব্ৰত হিচাপে লোৱাৰ আঁৰৰ বিভিন্ন দিশ উল্লেখ কৰিছে।

ইয়াৰ উপৰিও সাম্প্ৰতিক সময়ত অসমৰ বুদ্ধিজীৱীৰ ভয়- শংকা, শ্বেইকছপীয়েৰৰ ‘হেমলেট’ অসমীয়ালৈ অনুবাদ কৰা প্ৰথম অসমীয়া হিচাপে নিজক পৰিচয় কৰি দিয়া, হাজোৰ সুৰেন দাস কলেজৰ অধ্যক্ষৰ চাকৰি এৰি অহা আৰু প্ৰাগজ্যোতিষ কলেজৰ পৰা অৱসৰ গ্ৰহণৰ দিনা পোৱা মনোকষ্টৰ কথা, পেঞ্চনৰ বকেয়া নোপোৱাত চৰকাৰক সেই ধন দান দিয়া বুলি চিঠি লিখা, বৰ্তমানৰ অসমৰ মুখ্যমন্ত্ৰী ড.হিমন্তবিশ্ব শৰ্মাই ছাত্ৰাৱস্থাত কটন কলেজ এৰি আহি উচ্চতৰ মাধ্যমিক চূড়ান্ত পৰীক্ষা হাজোৰ সুৰেন দাস কলেজৰ পৰা দিয়াৰ কথা, অসমত পিএইছডিৰ নামত চলা ভণ্ডামি, এলাহাবাদ বিশ্ববিদ্যালয়ত পিএইছডি কৰাৰ অভিজ্ঞতা আদি ভালেমান তথ্যই আত্মকথাখনত স্থান পাইছে।

অসম অসামৰিক সেৱাৰ বিষয়া হৈ থকা সময়ত চৰকাৰৰ দুৰ্নীতিৰ কথা লিখি কিদৰে চৰকাৰী শাসক যন্ত্ৰৰ আক্ৰোশৰ বলি হ’ব লগা হৈছিল, বিদেশী নাগৰিকৰ সমস্যাৰ কথা আলোকপাত কৰা আদি আন বহুতো কথা গ্ৰন্থখনত উন্মোচিত হৈছে। ড.পাঠকৰ এই আত্মকথাখন আচলতে জীৱন দ্বীপৰ এখনি ভগ্ন চিত্ৰ স্বৰূপ। আত্মকথাখনে পাঠক সমাজক তেওঁৰ ব্যক্তিগত জীৱনৰ ঘাত প্ৰতিঘাতৰ লগতে তেওঁৰ সমাজ বীক্ষণৰ বিভিন্ন দিশৰ সম্ভেদ দিছে।

আত্মকথাখনত তেখেতে পঢ়ি থকা সময়ত বৰপেটাৰ মাধৱ চৌধুৰী কলেজৰ এটি কথা উল্লেখ কৰিছে। সেই সময়ত তাত ছোৱালী আৰু ল’ৰা একে সময়তে শ্ৰেণীকোঠাত সোমাব নোৱাৰিছিল। ছোৱালী বিলাকে শ্ৰেণীত শিক্ষকৰ লগত সোমাব লাগিছিল আৰু শিক্ষকৰ লগত একেলগে ওলাব লাগিছিল। ছাত্ৰী সকলক ছাত্ৰৰ লগত মিলা মিচা কৰাৰ সুযোগ দিয়াৰ নিয়ম নাছিল।

“ইয়াৰ উপৰিও সাম্প্ৰতিক সময়ত অসমৰ বুদ্ধিজীৱীৰ ভয়- শংকা, শ্বেইকছপীয়েৰৰ ‘হেমলেট’ অসমীয়ালৈ অনুবাদ কৰা প্ৰথম অসমীয়া হিচাপে নিজক পৰিচয় কৰি দিয়া, হাজোৰ সুৰেন দাস কলেজৰ অধ্যক্ষৰ চাকৰি এৰি অহা আৰু প্ৰাগজ্যোতিষ কলেজৰ পৰা অৱসৰ গ্ৰহণৰ দিনা পোৱা মনোকষ্টৰ কথা, পেঞ্চনৰ বকেয়া নোপোৱাত চৰকাৰক সেই ধন দান দিয়া বুলি চিঠি লিখা, বৰ্তমানৰ অসমৰ মুখ্যমন্ত্ৰী ড.হিমন্তবিশ্ব শৰ্মাই ছাত্ৰাৱস্থাত কটন কলেজ এৰি আহি উচ্চতৰ মাধ্যমিক চূড়ান্ত পৰীক্ষা হাজোৰ সুৰেন দাস কলেজৰ পৰা দিয়াৰ কথা, অসমত পিএইছডিৰ নামত চলা ভণ্ডামি, এলাহাবাদ বিশ্ববিদ্যালয়ত পিএইছডি কৰাৰ অভিজ্ঞতা আদি ভালেমান তথ্যই আত্মকথাখনত স্থান পাইছে।”

ইয়াৰ উপৰিও আত্মকথাখনত তেওঁৰ পিতৃৰ সংগীত সাধনাৰ কথা, বৰপেটাৰোডৰ ঘৰখনৰ কথা, তেওঁ নিজেও যে সংগীত চৰ্চা কৰিছিল সেই কথা, তেওঁৰ ভাতৃৰ অনুপ্ৰেৰণাত ড.ভূপেন হাজৰিকাই লিখা ” জুয়ে পোৰা তিৰাশী” শীৰ্ষক গীতটোৰ কথা উল্লেখ কৰিছে।

অসম সাহিত্য সভাৰ পত্ৰিকা সম্পাদক হৈ থকা সময়ত তেওঁ অসম সাহিত্য সভাৰ তদানীন্তন সভাপতিদ্বয় ড. ভূপেন হাজৰিকা আৰু লক্ষ্যধৰ চৌধুৰীৰ সান্নিধ্য লাভৰ কথাও সুন্দৰকৈ আলোচনা কৰিছে। কটন কলেজত পঢ়ি থাকোতে ইংৰাজীৰ অধ্যাপক অমৰেশ দত্তৰ ক্লাছে তেওঁক শ্বেইকছপীয়েৰৰ প্ৰতি কিদৰে আকৃষ্ট কৰিলে তাক সুন্দৰকৈ আলোচনা কৰিছে।

অসম ভাষা বিজ্ঞান সমিতিৰ লগত জড়িত হোৱাৰ অভিজ্ঞতা , শংকৰদেৱ আৰু মাধৱদেৱৰ নাটকৰ ইংৰাজী অনুবাদ কৰাৰ বাবে পোৱা পৰিৱেশৰ কথা আৰু সাংবাদিকতাৰ ক্ষেত্ৰখনৰ লগতো তেওঁ কেনেদৰে জড়িত হৈ আছে তাৰ আলোচনা কৰিছে।

বিশেষকৈ নিউজ ও.পি ২৪, অমৃত নিউজ আৰু দ্য নিউজ প্লাছৰ চেটেলাইট চেনেলত সাংবাদিকতা কৰাৰ কথাবিলাকো আত্মকথাখনত প্ৰতিফলিত হৈছে।

গ্ৰন্থখনত তেওঁৰ পৰিয়াল, আত্মীয় -স্বজনৰ কথাৰ লগতে সহপাঠী সকলৰ লগত তেওঁৰ সান্নিধ্যৰ কথাও সাৱলীলভাৱে উপস্থাপন কৰিছে। আত্মকথাখন ইংৰাজীত লিখিছে যদিও ভাষা অতি সহজ আৰু প্ৰাঞ্জল।

গ্ৰন্থখনৰ শেষত তেখেতৰ জীৱনপঞ্জী সংক্ষিপ্তকৈ দিয়া আছে। সঁচাকৈয়ে তেখেতৰ আত্মকথাখন এখন পঠনীয় গ্ৰন্থ। আত্মকথাখন প্ৰকাশ কৰিছে গুৱাহাটীৰ পানবজাৰৰ অসম বুক হাইভে।মূল্য দুশ টকা।

মোবাইল নম্বৰ: ৯৮৫৯২-৬৩৯৭৩

Images from different sources

Mahabahu.com is an Online Magazine with collection of premium Assamese and English articles and posts with cultural base and modern thinking. You can send your articles to editor@mahabahu.com / editor@mahabahoo.com (For Assamese article, Unicode font is necessary)