জন্মাষ্টমী
গৌতম শৰ্মা

ভদ্ৰ কৃষ্ণৰ জন্ম তাৰিখ ভদ্ৰ মাহৰ শুক্লা অষ্টমীত সনাতন ধৰ্ম অনুগামীসকলে জন্মাষ্টমী পালন কৰে।
তেওঁলোকৰ মতে যেতিয়া নিষ্ঠুৰ, অধৰ্মী, পাপী শক্তিবোৰে সত্য, সুন্দৰ আৰু বিশুদ্ধক গ্ৰাস কৰিবলৈ উদয় হয়, তেতিয়াই ভক্তৰ ধৰ্ম প্ৰতিষ্ঠাৰ বাবে কৰা প্ৰাৰ্থনাৰ প্ৰতি সঁহাৰি জনাই ঈশ্বৰে পৃথিৱীত অৱতাৰ লয়। জন্মাষ্টমী হিন্দু ধর্মৰ পৰম আৰাধ্য দেৱতা ভগৱান বিষ্ণুৰ অষ্টম অৱতাৰ ভগৱান শ্ৰীকৃষ্ণৰ জন্মৰ স্মৃতিত পালন কৰা এক উল্লেখযোগ্য হিন্দু উৎসৱ।

ভদ্ৰপদ মাহৰ অৰ্থাৎ আগষ্ট বা ছেপ্টেম্বৰৰ অন্ধকাৰ পষেক কৃষ্ণ পক্ষৰ অষ্টম দিন অৰ্থাৎ অষ্টমীত পৰে বাবে এই উৎসৱ জন্মাষ্টমী নামেৰে খ্যাত। বিশেষকৈ হিন্দু ধৰ্মৰেই বৈষ্ণৱ ধৰ্মৰ পৰম্পৰাত ই এক গুৰুত্বপূৰ্ণ উৎসৱ।
জন্মাষ্টমীৰ লগত জড়িত উদযাপনৰ ৰীতি-নীতিসমূহৰ ভিতৰত ধৰ্ম গ্ৰন্থ পাঠ আৰু আবৃত্তি, ভাগৱত পুৰাণ অনুসৰি কৃষ্ণৰ জীৱনৰ নৃত্য আৰু প্ৰণয়ন, মাজনিশা অৰ্থাৎ কৃষ্ণৰ জন্মৰ সময়লৈকে ভক্তিমূলক গায়ন, আৰু উপবাস আদিৰে এই উৎসৱ উদযাপন কৰা হয়। এই উৎসৱ সমগ্ৰ ভাৰততে অতি উৎসাহেৰে পালন কৰা হয়, আৰু এই উদযাপনত প্ৰতিটো অঞ্চলতে নিজস্ব পৰম্পৰা আৰু ৰীতি-নীতি আছে।
“আন্ধাৰ দূৰ কৰি মানুহৰ হৃদয়ত প্ৰজ্ঞাৰ প্ৰদীপ জ্বলোৱা আৰু আনন্দ, আশা আৰু আত্মবিশ্বাসেৰে আমাৰ জীৱনটো পৰিচালনা কৰিবলৈ সদায় আমাৰ লগত থকা ঐশ্বৰিক গুৰু হৈছে ভগৱান শ্ৰী কৃষ্ণ। তেওঁৰ স্মৃতিত পালিত জন্মাষ্টমীৰ দৰে উৎসৱবোৰে মানুহক একত্ৰিত কৰি শান্তি, প্ৰেম, সম্প্ৰীতিৰ বাৰ্তা প্ৰচাৰ কৰাত অপৰিহাৰ্য ভূমিকা পালন কৰি আহিছে।”
জন্মাষ্টমীৰ কিছুমান মূল দিশ হ’ল এনেধৰণৰঃ
১) কৃষ্ণৰ জন্মঃ এই উৎসৱত মথুৰাত দৈৱকী আৰু বাসুদেৱৰ ঘৰত জন্মগ্ৰহণ কৰা কৃষ্ণৰ জন্ম হয়।
২) অশুভক জয় কৰাঃ কৃষ্ণৰ জন্মক অশুভৰ ওপৰত শুভৰ জয় হিচাপে দেখা যায়, কিয়নো তেওঁৰ জন্ম হৈছিল অসুৰ ৰজা কংসক পৰাস্ত কৰিবলৈ।
৩) ঐশ্বৰিক অৱতাৰঃ কৃষ্ণক ধৰ্ম আৰু ন্যায় পুনৰুদ্ধাৰৰ বাবে জন্ম লোৱা ভগৱান বিষ্ণুৰ অন্যতম ঐশ্বৰিক অৱতাৰ বুলি গণ্য কৰা হয়।
৪) উদযাপনঃ ভক্তসকলে উপবাসে, ভক্তিমূলক গীত গায়, কৃষ্ণক পূজা-অৰ্চনা কৰে। ফুল, চাকি, ৰঙীন সজ্জা আদিৰে মন্দিৰ আৰু ঘৰ সজাই তোলে।
৫) দহি হাণ্ডীঃ কিছুমান অঞ্চলত মানুহে মাটিৰ ওপৰত ওখকৈ ওলমি থকা দৈ (দাহি)ৰ পাত্ৰ এটা ভাঙি উদযাপন কৰে, যিটো কৃষ্ণৰ মাখনৰ প্ৰতি থকা প্ৰেম আৰু তেওঁৰ দুষ্ট শৈশৱৰ প্ৰতীক।
৬) ৰাসলীলাঃ ভক্তসকলে কৃষ্ণৰ জীৱন আৰু শিক্ষাক চিত্ৰিত কৰা পৰম্পৰাগত নৃত্য-নাটক ৰাসলীলাৰে প্ৰদৰ্শন কৰে।
৭) আধ্যাত্মিক তাৎপৰ্যঃ জন্মাষ্টমীক আধ্যাত্মিক বৃদ্ধি, আত্মচিন্তা, কৃষ্ণৰ প্ৰতি ভক্তিৰ বাবে শুভ দিন বুলি গণ্য কৰা হয়।
ভগৱান শ্ৰীকৃষ্ণই নিজৰ জন্মৰ বিষয়ে কৈছিল, ‘মোৰ জন্ম-মৃত্যু সাধাৰণ মানুহৰ দৰে নহয়। মানুহৰ জন্ম আৰু মৃত্যু হয়, কিন্তু মই জন্মহীন হিচাপে দেখা দিওঁ আৰু অক্ষয় হৈ নোহোৱা হৈ যাওঁ। আবিৰ্ভাৱ আৰু অদৃশ্য হোৱা দুয়োটা মোৰ অলৌকিক খেল।’
গীতাত ভগৱান শ্ৰীকৃষ্ণই অৰ্জুনক কৈছে, ‘মই অজন্ম, চিৰন্তন, অসুৰৰ দেৱতা, কিন্তু আত্মমায়ত জন্ম লৈ মোৰ প্ৰতীকত আশ্ৰয় লৈছো।’
আন্ধাৰ দূৰ কৰি মানুহৰ হৃদয়ত প্ৰজ্ঞাৰ প্ৰদীপ জ্বলোৱা আৰু আনন্দ, আশা আৰু আত্মবিশ্বাসেৰে আমাৰ জীৱনটো পৰিচালনা কৰিবলৈ সদায় আমাৰ লগত থকা ঐশ্বৰিক গুৰু হৈছে ভগৱান শ্ৰী কৃষ্ণ। তেওঁৰ স্মৃতিত পালিত জন্মাষ্টমীৰ দৰে উৎসৱবোৰে মানুহক একত্ৰিত কৰি শান্তি, প্ৰেম, সম্প্ৰীতিৰ বাৰ্তা প্ৰচাৰ কৰাত অপৰিহাৰ্য ভূমিকা পালন কৰি আহিছে।
যদিও ই এটা ধৰ্মীয় উৎসৱ তথাপিও এই উৎসৱে বিশাল এই ভাৰতভূমিত ‘বৈচিত্ৰ্যতাৰ মাজত ঐক্য’ৰ ধাৰণাটোক সদায় মজবুত কৰি আহিছে বুলি আমি ক’ব পাৰোঁ।

26-08-2024
লেখকৰ ফোন : ৯৯৫৪০-০০২০০
Mahabahu.com is an Online Magazine with collection of premium Assamese and English articles and posts with cultural base and modern thinking. You can send your articles to editor@mahabahu.com / editor@mahabahoo.com (For Assamese article, Unicode font is necessary) Images from different sources.