–তনয় চক্ৰৱৰ্তী |
কোপেনহেগেনৰ পৰা বাতৰি প্ৰকাশ হৈছে যে ডেনমাৰ্কৰ স্বায়ত্বশাসিত ফ্যাৰো দ্বীপপুঞ্জত ‘গ্ৰিন্ডাড্ৰ্যাপ’ চিকাৰ উৎসৱৰ নামত যোৱা সপ্তাহত পুনৰ সহস্ৰাধিক ডলফিনক নিষ্ঠুৰভাবে হত্যা কৰা হ’ল। ৪০০ বছৰৰ প্ৰাচীন এই উৎসৱত সাধাৰণতে সামুদ্ৰিক স্তন্যপায়ী প্ৰাণীক হত্যা কৰি সেইবোৰৰ মাংস সংগ্ৰহ কৰে ফ্যাৰোবাসীয়ে। কিন্তু বহুবছৰ ধৰি সামুদ্ৰিক স্তন্যপায়ী প্ৰাণীৰ হত্যাৰ বিৰোধিতা কৰি আহিছে চিয়াতলভিত্তিক ‘চি শ্বেফাৰ্ড কনজাৰভেশ্যন চোছাইটি’য়ে। এই সংস্থাই এনেবোৰ ঘটনাক ‘অবৈধ চিকাৰ’ বুলি উল্লেখ কৰি অবিলম্বে এই প্ৰথা বন্ধৰ দাবী জনাইছে।
এয়া এক ঐতিহ্যবাহী উৎসৱ হ’লেও একেলগে ইমানবোৰ ডলফিন হত্যা কৰা কাৰ্য সহজভাৱে লোৱা নাই পৰিৱেশবিদৰ পৰা আৰম্ভ কৰি বন্যপ্ৰাণীপ্ৰেমীসকলে। নিৰ্বিচাৰে প্ৰাণীহত্যাৰ নিন্দা কৰিছে পৰিৱেশ বিজ্ঞানী, সমুদ্ৰ আৰু সমুদ্ৰভিত্তিক জীৱনচক্ৰক লৈ কাম কৰি থকা বিশেষজ্ঞসকলে। অবিলম্বে এই প্ৰথা বন্ধৰ দাবী উত্থাপন কৰিছে সকলোৱে। ১৭ ছেপ্টেম্বৰ, শুক্ৰবাৰে এক প্ৰতিবেদনত এনে খবৰ প্ৰকাশ কৰিছে আন্তৰ্জাতিক বাৰ্তা সংস্থা ‘এচোছিয়েটেড প্ৰেছ’-এ। তেওঁলোকে উল্লেখ কৰিছে যে এই দ্বীপপুঞ্জত ইতিপূৰ্বে কেতিয়াও একেলগে ইমানবোৰ ডলফিনক হত্যা কৰা হোৱা নাছিল।
তদসত্বেও বিষয়টোক সহজভাৱে লৈছে ফ্যাৰোৰ মীনমন্ত্ৰী জ্যাকব ভেস্টাৰগাৰ্ড-এ। স্থানীয় ৰেডিঅ’ষ্টেচন ক্ৰিংভাৰ্প ফোৰোৱা-ত তেওঁ সাক্ষাৎকাৰ দি কৈছে যে ‘নিয়ম পালন কৰিয়েই ডলফিন চিকাৰ কৰা হৈছে’!
প্ৰায় সহস্ৰাধিক আটলান্টিক ডলফিনৰ ৰক্তাক্ত মৃতদেহ যোৱা বুধবাৰ আৰু বৃহস্পতিবাৰে ( ১৫ আৰু ১৬ ছেপ্টেম্বৰ,২০২১) সাগৰৰ পাৰত পৰি থকা দেখা যায়। ডলফিনৰ ৰক্তাক্ত মৃতদেহ শাৰী শাৰীকৈ সাগৰৰ পাৰত পৰি থকা নিদাৰুণ দৃশ্য দেখাৰ পিছত চোছিয়েল মেডিয়াত বিতৰ্কৰ ধুমুহা ববলৈ ধৰে আৰু আন্তৰ্জাতিক সংবাদ মাধ্যমৰ জৰিয়তেও সমগ্ৰ বিশ্বতে বিয়পি পৰে। সকলোৱে এনে নৃশংস হত্যালীলাৰ প্ৰতিবাদ কৰিছে। ফ্যাৰোৰ এজন সাংবাদিকে জনাইছে যে দ্বীপপুঞ্জৰ মানুহেও এনে চিকাৰৰ বিৰোধিতা কৰিলেও চৰকাৰে এনে চিকাৰ বন্ধ কৰাৰ কোনো পৰিকল্পনা লোৱা নাই। স্থানীয় লোকৰ অনুমান অনুসৰি প্ৰায় ১ লাখ পাইলট ডলফিনৰ বিচৰণভূমি এই অঞ্চলত যোৱা বছৰৰ ছেপ্তেম্বৰ মাহত প্ৰায় ৬০০ টা ডলফিন চিকাৰ কৰা হৈছিল। প্ৰতিবছৰে এই চিকাৰ উৎসৱত বহুত মানূহে অংশগ্ৰহণ কৰে। বিভিন্ন গোষ্ঠীয়ে নাওৰে ডলফিন আৰু পাইলট তিমিবোৰক পাৰলৈ খেদি খেদি লৈ আহে আৰু তাৰপিছত সেই নিৰীহ ডলফিনবোৰক চুৰিৰে হানি হত্যা কৰে। এয়া আইনসম্মত! হত্যা কৰা প্ৰাণীৰ মাংস আৰু ব্লাডাৰ স্থানীয় লোকসকলৰ মাজত বিতৰণ কৰা হয়। ভেস্টাৰগাৰ্ড-এ কৈছে যে পাইলট তিমি বা এপিনে বগা ৰং থকা ডলফিন বিলুপ্তপ্ৰায় প্ৰাণী নহয়, গতিকে তেওঁ বিষয়টোক লৈ শংকিত নহয়। কিন্তু তদসত্বেও ইমান ডলফিনক কিয় হত্যা কৰা হ’ল – সেই প্ৰশ্ন এতিয়া সৰ্বত্ৰতে!
ডলফিনৰ মাংস জাপানত এক বহুমূলীয়া দুৰ্লভ খাদ্যসামগ্ৰী। ডলফিনৰ পাখিৰ চ্যুপৰ দাম কেইবা-শ ডলাৰৰ পৰা হাজাৰ ডলাৰলৈও হয়। ইউৰোপৰ আৰু আমেৰিকাৰ বিভিন্ন কন্টিনেন্টেল ৰেস্তোৰাঁত ডলফিনৰ পৰা প্ৰস্তুত কৰা খাদ্যসামগ্ৰীৰ দাম আকাশলংঘী। সেয়েহে , চোৰাংকৈ বিশ্বৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত টেমাবন্দী ডলফিনৰ মাংসৰ অকল্পনীয় চাহিদা। তাৰোপৰি বিশ্বৰ বিভিন্ন চিৰিয়াখানাৰ বাবে আৰু আৰৱৰ শ্বেখসকলৰ মনোৰঞ্জনৰ বাবে জীৱিত ডলফিন ধৰা হয়। জাপানৰ তাইজি আৰু ডেনমাৰ্কৰ ফ্যাৰোৰ পৰা ধৰা ডলফিনৰ সবাতোকৈ বৃহৎ ক্ৰেতা হ’ল চীন, টাইৱান আৰু মিছৰ। প্ৰতিবছৰে কৰা ডলফিনৰ চিকাৰেৰে হেনো তাইজি আৰু ফ্যাৰোৰ অধিবাসীসকলৰ গোটেই বছৰৰ খৰছৰ ধন উপাৰ্জন হয়! অৰ্থাৎ, ডলফিন চিকাৰেৰে চলে তেওঁলোকৰ সংসাৰ। এনে পৰিস্থিতিত সমগ্ৰ বিশ্বৰ সমালোচনাইও বা অভিশাপেও তেওঁলোকৰ গতিৰোধ কৰিব নোৱাৰে। তেওঁলোকে সাগৰৰ বক্ষ ৰঙা কৰি ডলফিন চিকাৰ কৰি থাকিবই।
বাণিজ্যিকভাৱে ১৬০৬ চনৰে পৰাই জাপানৰ তাইজি উপজাতিয়ে তিমি, হাঙ্গৰ, ডলফিন চিকাৰ কৰি আহিছে। তেওঁলোকৰ চিকাৰ আৰম্ভ হৈছিল তিমিৰ সৈতে সাদৃশ্য থকা প্ৰাণী ‘ইয়োৰোমোতো’ৰ চিকাৰৰ দ্বাৰা। ক্ৰমশঃ এই উপজাতি গোষ্ঠী বিশ্বৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত বিস্তাৰিত হোৱাৰ লগে লগে নৃশংসতাৰো বিস্তাৰ হয় বিভিন্ন প্ৰান্তলৈ। ১৬৭৫ চনৰ পৰা তিমি চিকাৰৰ বাবে ফ্যাৰোৰ মৎস্য ব্যৱসায়ীসকলে সাগৰত জাহাজ ভহাবলৈ আৰম্ভ কৰে আৰু লাহে লাহে সমগ্ৰ জাপান, ডেনমাৰ্ক আদিত তিমি, হাঙ্গৰ, ডলফিনৰ চিকাৰ হ’বলৈ আৰম্ভ কৰে। এইবোৰ প্ৰাণীৰ মাংসৰ চাহিদা সমগ্ৰ বিশ্বতে হ’বলৈ ধৰে। গতিকে মাংস ৰপ্তানিৰ নতুন দিগন্ত মুকলি হয়। প্ৰাপ্ত তথ্য অনুসৰি এই ডলফিন চিকাৰ উৎসৱলৈ ৰূপান্তৰিত হয় ১৯৬৯ চনৰ পৰাই।
ছেপ্টেম্বৰৰ মাজভাগৰ পৰা আৰম্ভ হয় এনে নিৰ্মম ‘ইৰুকা’ হত্যালীলা। ডলফিনক উপজাতি গোষ্ঠীৰ অন্তৰ্ভুক্ত লোকসকলে ‘ইৰুকা’ বুলিয়েই অভিহিত কৰে। এনে হত্যালীলা চলে পিছৰ বছৰৰ ফেব্ৰুৱাৰী মাহৰ অন্তিম দিন পৰ্যন্ত। সম্পূৰ্ণ ৬ মাহ আটলাণ্টিক মহাসাগৰৰ পাৰৰ বালিৰ ৰং ৰঙা হৈ পৰে। ‘গোনডো’ বা তিমি-চিকাৰ চলে অতিৰিক্ত দুমাহলৈ, অৰ্থাৎ এপ্ৰিল মাহলৈ। ফ্যাৰো দ্বীপপুঞ্জত প্ৰতি বছৰে প্ৰায় ১০০০ সামুদ্ৰিক স্তন্যপায়ী প্ৰাণীক হত্যা কৰা হয়। এইদৰেই বছৰে বছৰে সাগৰৰ নীলা পানীৰ ৰং, সাগৰৰ পাৰৰ বালিৰ ৰং ৰঙা হৈ থাকে। আৰু কিমান দিনলৈ এই কাৰ্য চলে, কিমান দিনলৈ নীৰিহ ডলফিনক নিৰ্মমভাৱে হত্যা কৰা কাৰ্য চলি থাকে – সেয়া সময়েহে ক’ব।