নিবনুৱা আৰু মানসিক স্বাস্থ্য

জীয়াই থাকিবলৈ এজন ব্যক্তিক বৰ্তমান সময় অধিক প্ৰয়োজন হোৱা বস্তুবিধ কি বুলি যদি প্ৰশ্ন কৰা যায়, তেনেহলে প্ৰায় ৯০ শতাংশ লোকেই ইয়াৰ উত্তৰ যিকোনো ধৰণেৰে টকা পইছাৰ লগত সংযুক্ত কৰিব।

কাৰণ বাঢ়ি অহা বস্তুৰ দাম, জীৱন নিৰ্বাহ আৰু বাহ্যিকতাৰ লগত মিলাই চলিবলৈ সঁচা অৰ্থত ইয়াৰ খুবেই প্ৰয়োজন। কিন্তু এই পইছাৰ উপাৰ্জনৰ বাবে যিটো বাট সাধাৰণতে উপলব্ধ হ’ব লাগে, অৰ্থাৎ চাকৰি, ই বাৰু সহজলভ্য হয় নে?

দেখা হৈছে যে কভিড মহামাৰীৰ পিছত নিবনুৱা সমস্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাইছে আৰু ইয়াৰ একমাত্ৰ কাৰণ হৈছে চাকৰিৰ অভাৱ। বহুত মেধাৱী ছাত্ৰ-ছাত্ৰী বৰ্তমান সময়ত এটা নিবনুৱা জীৱন অতিবাহিত কৰি আছে।

চৰকাৰী ৰাষ্ট্ৰীয় পৰিসাংখ্যিক কাৰ্যালয়ে (এনএছঅ’) প্ৰস্তুত কৰা আৰু নৱেম্বৰ ২০২২-ত প্ৰকাশ কৰা পৃথক ত্ৰৈমাসিক পৰিসংখ্যা অনুসৰি, জুলাই-ছেপ্টেম্বৰ তিনিমাহত নিবনুৱাৰ হাৰ আগৰ তিনিমাহৰ তুলনাত মাত্ৰ ৭.৮% ৰ পৰা ৭.২% লৈহে হ্ৰাস পাইছে। এই সমস্যা বোৰে এজন ব্যক্তিক কেৱল শাৰীৰিক ভাবেই নহয়, মানসিক আৰু আৱেগিক ভাৱেও বিচলিত কৰি তুলিছে।

প্ৰতিজন নিবনুৱা ব্যক্তিৰ বাবে এই অভিজ্ঞতাটো ভিন্ন হয় । বয়স, পৰিয়াল বা অৰ্থনৈতিক বোজা, শিক্ষাৰ স্তৰ, আনবোৰৰ ভিতৰত, এনে কাৰক যি নিবনুৱা হোৱাৰ ইতিমধ্যে কঠিন অভিজ্ঞতাৰ ওপৰত নেতিবাচক বা ইতিবাচক প্ৰভাৱ পেলাব পাৰে। অৱশ্যে, প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ মনস্তাত্ত্বিক বৈশিষ্টও ইয়াৰ লগত সংযোজিত হৈ থাকে।

নিবনুৱা এক আৱেগিক উত্থান পতনৰ জীৱন। নতুন চাকৰিৰ বাবে আগ্ৰহ আৰু আশা হিচাপে যি আৰম্ভ হ’ব পাৰে সেয়া কোনো ভাগ্য অবিহনে সময় পাৰ হোৱাৰ লগে লগে তিক্ততা, দুখ আৰু খঙলৈ পৰিণত হ’ব পাৰে।

বিশেষকৈ যেতিয়া লোকসকল বৰ্ধিত সময়ৰ বাবে নিবনুৱা হয়, মানসিক স্বাস্থ্যৰ ওপৰত নিবনুৱাৰ প্ৰভাৱ অধিক গুৰুতৰ হ’ব পাৰে আৰু আনকি মানসিক স্বাস্থ্যৰ বিকাৰলৈও বিকশিত হ’ব পাৰে।

সপোন সকলোৱে দেখে। কিন্তু সময়ত সেই সপোন পূৰ্ণ নহ’লে উঠি অহা এজন নৱ প্ৰজন্ম ল’ৰা ছোৱালীয়ে যিকোনো ধৰণে মানসিক সমস্যাৰ ভুগিব পাৰে আৰু ই এক চিৰ সত্য। তাৰে কিছু কাৰণ আৰু কাৰক হৈছে :

উদ্দেশ্য হেৰুওৱা : নিবনুৱাৰ বহুতো মানসিক প্ৰভাৱৰ এটা হৈছে প্ৰায়ে ব্যক্তি জনে বহু ব্যৰ্থতা পিছত নিজৰ জীৱনত একো নাই বা জীৱন জীয়াই থকাৰ কোনো উদ্দেশ্য নাই যেন অনুভৱ। চাকৰিয়ে মানুহৰ জীৱনক অধিক উৎপাদনশীল অনুভৱ কৰাই অৰ্থ প্ৰদান কৰাত সহায় কৰে। যেতিয়া কিছুমান লোকে চাকৰি হেৰুৱায় নাইবা বহু চেষ্টা কৰিও চাকৰি নাপায়, তেতিয়া তেওঁলোকে জীৱনৰ উদ্দেশ্যৰ অনুভূতি হেৰুৱাব পাৰে।

যেতিয়ালৈকে তেওঁলোকে নতুন স্থিতি বিচাৰি নাপায়, তেওঁলোকে সম্ভৱতঃ অপ্ৰয়োজনীয় বা খালী অনুভৱ কৰা দেখা যায় । এই অনুভূতিবোৰ কেতিয়াবা হতাশাৰ বিকাশৰ পূৰ্বসূৰী হয়। তেওঁলোকে ৰাতিপুৱা দেৰিকৈ উঠিবলৈ লয়, খোৱা আৰু আন ভাল লগা কাম বোৰৰ প্ৰতি আগ্ৰহ কমি যায়।

এই ক্ষেত্ৰত প্ৰায় দেখা যায়, ঘৰৰ মানুহে ব্যক্তি জনৰ এই লক্ষণ বোৰ আওকাণ কৰি তাক এলাহৰ নাম দিবলৈ চেষ্টা কৰে, যি সেই ব্যক্তি জনৰ মানসিক স্বাস্থ্যৰ আৰু বেছিকৈ অৱনতি ঘটাব পাৰে।

হতাশা : নিবনুৱাৰ ক্ষেত্ৰত হতাশা সচৰাচৰ হয়। চাকৰি হেৰুওৱা বা বিচৰা ধৰণে চাকৰি নোপোৱাৰ প্ৰাৰম্ভিক প্ৰভাৱবোৰে লোকসকলক দুখ আৰু বিচলিত অনুভৱ কৰি তোলে। কিন্তু সময়ৰ লগে লগে তেওঁলোকৰ অধিক নিৰাশা আৰম্ভ হ’ব পাৰে, আৰু এই হতাশা অধিক বেয়াৰ দিশত গতি কৰিব পাৰে আৰু কেতিয়াবা ই আত্মহত্যাৰ ৰূপ ল’ব পাৰে।

নিৰাপত্তাহীনতা : পৰিয়ালৰ ভৰণপোষণ কৰিব নোৱাৰাৰ বাবে, কিছুমান লোকক আত্ম-সন্দেহ আৰু নিৰাপত্তাহীনতাৰ ফালে লৈ যাব পাৰে। তেওঁলোকে নতুন চাকৰি বিচাৰি নোপোৱাকৈ যিমানে দীঘলীয়া হয়, সিমানেই তেওঁলোকৰ আত্মবিশ্বাসৰ ওপৰত আঘাত বেয়া হয়।

উদ্বেগ বৃদ্ধি: যদিও ই ব্যক্তি ভেদে যথেষ্ট পৰিৱৰ্তন হয়, এয়া সম্ভৱ যে যেতিয়া কোনো এজন ব্যক্তি দীৰ্ঘদিন ধৰি নিবনুৱা হৈ থাকে, তেতিয়া তেওঁলোকে বৰ্ধিত উদ্বেগ অনুভৱ কৰিব পাৰে, তেওঁ উচ্চ ৰক্ত চাপ হব পাৰে।

যেতিয়া আমি বৰ্ধিত উদ্বেগৰ কথা কওঁ, যি প্ৰায়ে নেতিবাচক মনোভাৱৰ সৈতে ওতঃপ্ৰোতভাৱে সম্পৰ্কিত, শাৰীৰিক অস্থিৰতা, বিশ্ৰাম আৰু আৰাম কৰাত অসুবিধা,ভয়, অনিশ্চয়তাৰ সন্মুখীন হোৱাৰ বেদনা, আৰু অনুকূল লক্ষণৰ অভাৱ আদিৰ কথা কোৱা হয়।

নিবনুৱা হৈছে এনে এক সময় য’ত ব্যক্তিজনে তেওঁলোকৰ চিন্তাৰ ওপৰত যথেষ্ট সময় অতিবাহিত কৰে । ভৱিষ্যতৰ বিষয়ে প্ৰশ্ন কৰে যিটো একেবাৰে ইতিবাচক নহয় যেনে মই এদিন কামলৈ উভতি যাম নেকি? মই কেতিয়া চাকৰি এটা বিচাৰি পাম? ভৱিষ্যতে মোৰ কামৰ পৰিস্থিতি অধিক অৱনতি হ’ব নেকি? আদি। এইবোৰে তেওঁলোকৰ চিন্তাৰ সংখ্যা বৃদ্ধি কৰে আৰু শেষত ই পেনিক এটেকৰ ভয়ংকৰ পৰিস্থিতি হোৱাৰ সম্ভাৱনা থাকে।

বিৰক্তি : নিবনুৱা ব্যক্তি এজন জীৱনটো লৈ এনেও বিচলিত হৈ থাকে । চাকৰি এটা বিচাৰি নোপোৱাৰ বাবে চিন্তাবোৰ হতাশাৰ সৈতে মিহলি হৈ মানুহএজনক খিংখিঙীয়া কৰি তুলিব পাৰে। তেওঁ ঘৰৰ আত্মীয় সকলৰ লগতো খঙত কথা পাতিব পাৰে। কাৰণ সেইটো সময়ত তেওঁলোকৰ চিন্তাই তেওঁলোকৰ মানসিক স্বাস্থ্যৰ ক্ষতি তেওঁলোকে গম নোপোৱাকৈ ঘটাই থাকে।

আনকি এই সময় বোৰতে ব্যক্তি এজনে চিন্তাৰ পৰা মুক্ত হবলৈ নিচাজাতীয় পদাৰ্থ সেৱন কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে যি পিছত ব্যক্তিজনক মৃত্যু মুখলৈও ঠেলি দিব পাৰে। এইক্ষেত্ৰত পৰিয়ালৰ লোকসকল সজাগ হোৱাৰ প্ৰয়োজন।

পৰিচয় সম্পৰ্কে বিভ্ৰান্তি : এনে নহয় যে নিবনুৱা হৈ থাকোতে ব্যক্তি এজন বাস্তৱতাৰ পৰা সম্পূৰ্ণৰূপে বিচ্ছিন্ন হৈ থকে, কিন্তু চাকৰি নোপোৱা টোৱে ব্যক্তি জনৰ পৰিচয়ৰ ওপৰত নেতিবাচক প্ৰভাৱ পেলায় কিয়নো, সমাজে কি ক’ব নতুবা কোনোবাই তেওঁৰ বিষয়ে গম পালে ঠাট্টা আৰু অপমান কৰিব বুলি এটা ভয় তেওঁৰ মনৰ মাজত সৃষ্টি হয় আৰু এই ভয়ৰ বাবে তেওঁ নিজৰ পৰিচয় লুকুৱাই সমাজৰ পৰা আঁতৰি থাকিব বিচাৰে। বন্ধু সকলৰ লগত আৰু ঘৰুৱা কোনো অনুষ্ঠানত ভাগ লোৱাৰ পৰা তেওঁলোক বিৰত থাকে।

এনেকুৱা বিভিন্ন মানসিক সমস্যাৰে যুঁজি থকা এটা চাকৰিৰ আশাত দিন ৰাতি কষ্ট কৰা ব্যক্তিক আমি দেখি আহিছোঁ। সময়ে সময়ে তেওঁলোকৰ বাবে ভিন্ন কাৰ্য ও কৰিছোঁ কিন্তু ওপৰত উল্লেখ কৰা মানসিক সমস্যা সমূহ সমাধান কৰাত কিজানি আমি কৰবাত পিছপৰি আহিছোঁ। কিছুমান পৰিস্থিতিত, বস্তুবোৰ ইমান জটিল হৈ পৰে যে নিবনুৱা আৰু মানসিক স্বাস্থ্যৰ সৈতে সামঞ্জস্য স্থাপন কৰাটো এক অসম্ভৱ কাম যেন লাগে।

সেয়ে এই ব্যক্তিসকলৰ মানসিক স্বাস্থ্যৰ উন্নতিৰ বাবে, কিছুমান উপাদান প্ৰৱৰ্তন কৰাটো অত্যাৱশ্যকীয়। নিবনুৱা আৰু মানসিক স্বাস্থ্যৰ সৈতে মোকাবিলা কৰাত সহায় কৰিবলৈ তলত কিছু কথা উল্লেখ কৰা হ’ল:

–নিজকে সংজ্ঞায়িত কৰাৰ এক নতুন উপায় বিচাৰি উলিয়াওক যি আপোনাৰ পৰিৱেশৰ সন্মুখত আপোনাক বিব্রত নকৰে।

নিজকে পৃথক নকৰিব: চাকৰি হেৰুওৱাৰ বিষয়ে মানুহে লাজ অনুভৱ কৰাটো সচৰাচৰ হয়, যাৰ ফলত কিছুমান লোকে নিজকে ভাল অৰ্থৰ বন্ধু আৰু পৰিয়ালৰ পৰা পৃথক কৰিব পাৰে।

এই বিষয়ে কোৱাটো কঠিন হ’ব পাৰে, কিয়নো ই দুখ বা উদ্বেগৰ অনুভূতি কঢ়িয়াই আনিব পাৰে, কিন্তু সহায়ক বন্ধু বা প্ৰিয়জনৰ লগত যদি এই বিষয়ে আলোচনা কৰা হয় তেনেহলে ই এক ডাঙৰ পাৰ্থক্য আনিব পাৰে।

সামাজিকীকৰণ কেৱল আপোনাৰ আত্মাৰ বাবেই ভাল নহয়, কিন্তু নতুন লোকক লগ কৰা আৰু পেছাদাৰী চুক্তিৰ নেটৱৰ্ক বৃদ্ধি কৰাটোয়ে এজন ব্যক্তিৰ চাকৰিৰ সুযোগ সম্প্ৰসাৰিত কৰাৰ বাবে ভাল হ’ব পাৰে। সেইবাবে যিমান বাৰে ঘৰৰ পৰা ওলাই গৈ মানুহ আৰু সমাজৰ কিছু লোকৰ সৈতে মিলিবলৈ চেষ্টা কৰিব লাগে।

নিয়মীয়া ৰুটিন অনুসৰণ কৰক: বিচনাত থকা, নিয়মীয়া আহাৰ নোখোৱা, আৰু নিয়মীয়া দায়িত্বৰ পৰা আঁতৰি থাকিলে কেৱল ব্যক্তিজনৰ দুখৰ অনুভূতি বৃদ্ধি হ’ব আৰু চাকৰি হেৰুওৱাৰ আগৰ আৰু পিছৰ জীৱনশৈলী স্পষ্টভাৱে পৃথক হৈ পৰিব। ইয়াৰ পৰিৱৰ্তে, প্ৰতিদিনে একে সময়তে উঠি, স্বাস্থ্যকৰ খোৱা আৰু প্ৰতিদিনে ব্যায়ামৰ বাবে সময় উলিয়াবলৈ নিজকে নিয়োজিত কৰা উচিত।

সদায় এটা ধনাত্মক চিন্তাৰ মাজেৰে দিনটোৰ আৰম্ভনি কৰিলে সঁচাই ই মানসিক ক্ষেত্ৰত প্ৰভাৱ পেলায়। নিজৰ বিষয়ে ভাল অনুভৱ কৰা শাৰীৰিক আৰু মানসিক স্বাস্থ্য উন্নত কৰাৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়াটোৱে ব্যক্তি এজনৰ জীৱন অধিক নিয়ন্ত্ৰণ অনুভৱ কৰাত সহায় কৰিব পাৰে।

মাপকাঠি নিৰ্ধাৰণ কৰক: চাকৰি অনুসন্ধান চাপপূৰ্ণ আৰু ই সহজে ব্যক্তিজনৰ জীৱন দখল কৰিব পাৰে। চাকৰি অবিহনে, আপুনি এটা বিচাৰি বলৈ নিৰন্তৰ চাপ অনুভৱ কৰিব পাৰে, যাৰ অৰ্থ হ’ব পাৰে আপোনাৰ ৰিজিউমি বা কভাৰ লেটাৰৰ অগণন সংশোধন, বা চাকৰিৰ সতৰ্কতাৰ বাবে আপোনাৰ ইমেইল আৱেগিকভাৱে পৰীক্ষা কৰা। অপাৰেটিংৰ এই আতংকিত পদ্ধতিটোৱে আপোনাৰ কোনো অনুগ্ৰহ কৰা নাই।

বিশেষকৈ প্ৰতিদিনে চাকৰি বিচৰাত সমৰ্পিত এক নিৰ্দিষ্ট পৰিমাণৰ সময় ৰাখিব লাগে, কিন্তু মনত ৰাখিব যে আপুনি এতিয়াও বিশ্ৰাম, আৰাম আৰু আনন্দ কৰাৰ সুযোগ প্ৰাপ্য। চাকৰি নথকাৰ অৰ্থ এইটো নহয় যে আপুনি এজন ব্যক্তি হিচাপে যোগ্য নহয়

শাৰীৰিক সুস্থতাৰ বাবে সময় উলিয়াওক: ব্যায়ামে চাপ, উদ্বেগ আৰু হতাশাৰ লক্ষণবোৰ উপশম কৰিব পাৰে আৰু আপোনাক জিমত বা এৰোবিক্স শ্ৰেণীত আনৰ সৈতে মিলামিছা কৰিবলৈ অনুপ্ৰাণিত কৰাত সহায় কৰিব পাৰে।

[সংঘমিত্ৰা কাশ্যপ, মনোবিজ্ঞানী]

(Images from different sources)

Mahabahu.com is an Online Magazine with collection of premium Assamese and English articles and posts with cultural base and modern thinking. You can send your articles to editor@mahabahu.com / editor@mahabahoo.com ( For Assamese article, Unicode font is necessary)