ফাষ্ট ফুড: মৃত্যুৰ দুৱাৰ
সংঘমিত্ৰা কাশ্যপ
এইটো আমি সকলোৱে জানো যে খাদ্যই এজন ব্যক্তিৰ শাৰীৰিক স্বাস্থ্যত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।
অধ্যয়নবোৰে এইটোও দেখুৱায় যে পুষ্টিয়ে আমাৰ মানসিক আৰু আৱেগিক সুস্থতাক প্ৰত্যক্ষভাৱে প্ৰভাৱিত কৰে।আমাৰ শৰীৰ আৰু মন, দুয়োটাই সমন্বয়ত কাম কৰি থাকে । সেয়ে যিকোনো বস্তুৱে দুয়োটাতে সমানভাবে প্ৰভাৱ বিস্তাৰ কৰে ।
আহাৰ আৰু আৱেগৰ মাজৰ সম্পৰ্কটো ব্যক্তি এজনৰ মগজু আৰু গেষ্ট্ৰোইনটেষ্টিনেল ট্ৰেক্টৰ মাজৰ ঘনিষ্ঠ সম্পৰ্কৰ পৰা উদ্ভৱ হয়, যাক প্ৰায়ে “দ্বিতীয় মগজু” বুলি কোৱা হয়।
এজন ব্যক্তিৰ জিআই ট্ৰেক্টত কোটি কোটি বেক্টেৰিয়া থাকে, যি ৰসায়নিক পদাৰ্থবোৰৰ উৎপাদনত প্ৰভাৱিত কৰে আৰু নিৰন্তৰ অন্ত্ৰৰ পৰা মগজুলৈ বাৰ্তা কঢ়িয়াই আনে। ইয়াৰ দুটা সচৰাচৰ উদাহৰণ হৈছে ডোপামিন আৰু চেৰোটনিন। পুষ্টিগতভাৱে ঘন খাদ্য খোৱাটোৱে “ভাল” বেক্টেৰিয়াৰ বিকাশক তৎপৰ কৰে, যাৰ ফলত এই ৰাসায়নিক পদাৰ্থবোৰৰ উৎপাদন ইতিবাচকভাৱে প্ৰভাৱিত হয়।
যেতিয়া উৎপাদন অনুকূল হয়, আপোনাৰ মগজুৱে এই ইতিবাচক বাৰ্তাবোৰ ডাঙৰ আৰু স্পষ্টভাৱে প্ৰাপ্ত কৰে, আৰু ব্যক্তি এজনৰ মানসিক স্থিতিয়ে ইয়াক প্ৰতিফলিত কৰিব পাৰে। আনহাতে, যেতিয়া উৎপাদন বিফল হয়, তেতিয়া ব্যক্তিজনৰ মনোভাৱও বিফল হ’ব পাৰে।
ফাষ্ট ফুড বুলি ক’লেই আমাৰ মনত যিবোৰ খাদ্যৰ ছবি ভাঁহি আহে সেইয়া সঁচাই লোভনীয়, নহয়নে? বৰ্তমানে ফাষ্ট ফুড জনপ্ৰিয়তা যুৱক-যুৱতীসকলৰ মাজত যথেষ্ট বৃদ্ধি পাইছে । কাৰণ তেওঁলোকে এই খাদ্যক আৰামদায়ক অনুভৱ কৰে । এই ক্ষেত্ৰত খাদ্য বিতৰণ এপবোৰও তেওঁলোকক সহযোগিতা কৰে। কিন্তু ফাষ্ট ফুড খোৱাটোৱে এজন ব্যক্তিৰ শাৰীৰিক আৰু মানসিক স্বাস্থ্যৰ ওপৰত যথেষ্ট প্ৰভাৱ পেলায়।
বৰ্তমান বিশ্বত মানসিক বিকাৰৰ ঘটনা বৃদ্ধি পাইছে কাৰণ বিশেষকৈ কিশোৰ আৰু প্ৰাপ্তবয়স্কসকলৰ মাজত শেহতীয়াকৈ এই খাদ্য সমূহে নেতিবাচক প্ৰভাৱ পেলাইছে। হৰমনৰ ভাৰসাম্যহীনতা এনেকুৱা এটা সমস্যা যি ১০ ৰ পৰা ১৫ বছৰবয়সৰ কিশোৰ আৰু শিশুসকলৰ মাজত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাইছে। বিশেষজ্ঞসকলৰ মতে, অস্বাস্থ্যকৰ খাদ্যাভ্যাসৰ বাবে শিশুসকলৰ যোৱা কেইবছৰমানত একেলগে ১০ কিলোগ্ৰাম লৈকে ওজন বৃদ্ধি হোৱাৰ ঘটনা দেখিবলৈ পোৱা যায়।
কাৰণ জাংক ফুড তেওঁলোকৰ আহাৰৰ অংশ। ৰাতিপুৱা , দুপৰীয়া আৰু নিশা প্ৰতি বাৰতেই তেওঁলোকে এই খাদ্যক নিজৰ জীৱনৰ অংশ কৰি তুলিছে, যাৰ ফলত তেওঁলোকৰ শাৰীৰিক আৰু মানসিক স্বাস্থ্যত প্ৰভাৱ পৰিছে ।
ফাষ্ট ফুডত সাধাৰণতে চেনী, নিমখ, আৰু সংপৃক্ত বা ট্ৰেন্স চৰ্বি অধিক থাকে। এই পুষ্টিবোৰৰ প্ৰতি শৰীৰৰ প্ৰতিক্ৰিয়াৰ ফলত এজন ব্যক্তিয়ে ফাষ্ট ফুড খালে বিভিন্ন ক্ষতি হব পাৰে।শাৰীৰিক ভাবে যদি দেখা যায় তেনেহলে ৰক্ত শৰ্কৰাৰ বৃদ্ধি,পাচন তন্ত্ৰ প্ৰক্ৰিয়াত প্ৰভাৱ আদি হব পাৰে। ইয়াত বিষয়ে তলত সংক্ষিপ্ত ভাবে দিয়া হৈছে।
১/ ৰক্ত শৰ্কৰা : ফাষ্ট ফুড দ্ৰুততাৰে শৰীৰৰ কণিকাৰ লগত ভাঙি যায়, যাৰ ফলত পৰিশোধিত কাৰ্বোহাইড্ৰেট আৰু মিশ্ৰিত চেনীৰ বাবে ৰক্ত শৰ্কৰা দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি হয়। কেতিয়াবা ই অস্বাভাৱিকভাৱে ইনচুলিন বৃদ্ধি হয়, যাৰ ফলত ৰক্ত শৰ্কৰা হ্ৰাস হয়। ইয়াৰ ফলত মানুহে অলপতে ভাগৰ অনুভৱ কৰিব পাৰে।
২/ উচ্চ ৰক্তচাপ : ফাষ্ট ফুড বোৰত নিমখৰ পৰিমাণ বহুত বেছি হয়। উচ্চ পৰিমাণৰ নিমখ সেৱনে লগে লগে এজন ব্যক্তিৰ ৰক্তনলীৰ সঠিক কাৰ্যকলাপ প্ৰভাৱিত কৰিব পাৰে আৰু ই এজন ব্যক্তিৰ ৰক্তচাপ বঢ়াই দি মৃত্যু মুখলৈও লৈ যাব পাৰে ।
৩/ পুষ্টি গ্ৰহণ : ফাষ্ট ফুডত সাধাৰণতে সতেজ ফল আৰু পাচলি নাথাকে। আনকি তাত ব্যৱহৃত তেল বিধও ভাল নহয়। ই এজন ব্যক্তিক প্ৰয়োজন হোৱা পুষ্টিৰ যোগানত ভাল ফলাফল দেখুৱাব নোৱাৰে। বৰঞ্চ ই এজন ব্যক্তি দুৰ্বল আৰু অন্যান্য ৰোগৰ প্ৰতি আগবঢ়াই হে লৈ যায়।
৪/ বিঞ্জ ইটিং : ফাষ্ট ফুড অত্যাধিক সুস্বাদু, অৰ্থাৎ শৰীৰে ইয়াক মুখত সোনকালে ভাঙি পেলায়, আৰু ইয়াক বেছি চোবাবলৈ প্ৰয়োজন নহয়। সেয়েহে, ই মগজুৰ কেন্দ্ৰবোৰ দ্ৰুতগতিত সক্ৰিয় কৰে আৰু ই লোভ বৃদ্ধি কৰে।
৫/ পাচন তন্ত্ৰ : বহুতো ফাষ্ট ফুড আহাৰত আঁহ অত্যন্ত কম। চিকিৎসকে নিম্ন-আঁহযুক্ত আহাৰক উচ্চ বিপদাশংকাৰ সৈতে সম্পৰ্কিত কৰে, হজমৰ স্থিতি যেনে কোষ্ঠকাঠিন্য আৰু ডাইভাৰ্টিকুলাৰ ৰোগ, লগতে স্বাস্থ্যকৰ অন্ত্ৰৰ বেক্টেৰিয়া হ্ৰাসৰ উৎস হৈছে এই ফাষ্ট ফুড।
৬/ হৃদৰোগ :উচ্চ পৰিমাণৰ নিমখ যুক্ত আহাৰে প্ৰায়ে এজন ব্যক্তিৰ ৰক্তচাপ বৃদ্ধি কৰে, যাৰ ফলত ব্যক্তি এজনৰ হৃদআক্ৰমণ, ষ্ট্ৰোক, বৃক্কৰ ৰোগ বা হৃদৰোগহোৱাৰ সম্ভাৱনা অধিক হয়।
সমীক্ষাৰ পৰা গম পোৱা গৈছে যে এইধৰণৰ খাদ্যৰ ফলত উচ্চ প্ৰদাহ, সংক্ৰমণ নিয়ন্ত্ৰণ কমৰ লগতে কৰ্কট ৰোগৰ হাৰ অধিক হ’ব পাৰে, আৰু এলাৰ্জিক আৰু স্বয়ংপ্ৰদাহজনিত ৰোগৰ অধিক আশংকা থাকিব ।
আনহাতে এই খাদ্য সমূহ মানসিক ভাৱেও ব্যক্তি এজনক অসুস্থ কৰি তুলিব পাৰে।
১. স্মৃতিশক্তিৰ সমস্যা : জাংক ফুডত সংপৃক্ত চৰ্বি আৰু চেনী অধিক থাকে, যি শিক্ষণআৰু স্মৃতিশক্তি নিয়ন্ত্ৰণ কৰিব পাৰে। উদাহণস্বৰূপে : কোকা কোলা আৰু নুডলছৰ দৰে খাদ্যই মৌখিক স্মৃতিশক্তিক নেতিবাচক ভাৱে প্ৰভাৱিত কৰা বৰ্তমানে দেখা গৈছে। তাৰ বাহিৰেও ই আলঝেইমাৰ দৰে মানসিক ৰোগ কাৰক হব পাৰে বুলি গৱেষণাই উল্লেখ কৰিছে।
২. হতাশা : কিছুমান খাদ্য যেতিয়া অত্যাধিক সেৱন কৰা হয়, আপোনাৰ শৰীৰৰ নিউৰোট্ৰেন্সমিটাৰ (বা চিগনেলিং বাৰ্তা)ত ই ইমান গুৰুত্বপূৰ্ণ পৰিৱৰ্তন আনিব পাৰে যে আপুনি যেতিয়াই কম অনুভৱ কৰে আপুনি জাংক ফুডৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল হৈ পৰে। জাংক ফুডে নিউৰোট্ৰেন্সমিটাৰ যেনে ডোপামিন আৰু চেৰোটনিনৰ (সুখী হৰমন) সংকেতত বাধা দিব পাৰে। ইয়াৰ ফলত হতাশা আৰু অন্যান্য মানসিক স্বাস্থ্যৰ বিকাৰ হ’ব পাৰে।
৩. বিৰক্তি : ফাষ্ট ফুডৰ ফলত প্ৰায়ে মানুহে যিকোনো সময়তে অধৈৰ্য্য অনুভৱ কৰিব পাৰে। কাৰণ এজন ব্যক্তি যেতিয়া তাৎক্ষণিক সন্তুষ্টিৰ বাবে অভ্যস্ত হয়, তেতিয়া সেই বস্তুৰ পৰা দূৰত থাকিব লগা হলে প্ৰায়ে নিজকে অধিক অধৈৰ্য্য কৰি তোলে। এই বিৰক্তি লাহে লাহে খঙলৈ পৰিবৰ্তন হয় আৰু ব্যক্তি এজনে কেতিয়াবা ইয়াৰফলত নিজকে কষ্ট দিবলৈও ভয় নকৰে।
৪.চেনী আসক্ত: জাংক ফুডত প্ৰায়ে উচ্চ চেনী থাকে, যি মুহূৰ্তৰ বাবে আপোনাক শক্তি বৃদ্ধি কৰিব পাৰে। ই নিচাযুক্ত হৈ পৰে কিয়নো আপোনাৰ শৰীৰে ডোপামিন দমন কৰি আৰু তাৰ সলনি চেনীৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল হৈ খাপ খাবলৈ আৰম্ভ কৰে। স্বাস্থ্যকৰ সৰল জীৱনৰ প্ৰতিষ্ঠাপক এল.ডি., আৰ.ডি. কেছি বজৰ্কৰ মতে, চেনী কোকেইনতকৈও অধিক আসক্ত হ’ব পাৰে।
৫. উদ্বেগ : অস্বাস্থ্যকৰ খোৱাৰ প্ৰকাৰবোৰ উদ্বেগ আৰু চাপৰ অনুভূতিৰ সৈতে ওতঃপ্ৰোতভাৱে সম্পৰ্কিত। উচ্চ পৰিমাণৰ সংপৃক্ত চৰ্বি, ট্ৰেন্স চৰ্বি, ফেটি এচিড থকা খাদ্যই শৰীৰত নেতিবাচক প্ৰভাৱ বিস্তাৰ কৰে। আনহাতে পৰিশোধিত কাৰ্বৰ ফলত ব্যক্তি এজনৰ ৰক্ত শৰ্কৰাৰ স্তৰৰ তাৰতম্য হ’ব পাৰে। আচলতে ব্যক্তি এজনৰ মগজুৰ কাৰ্যকলাপ অনুকূলিত কৰিবলৈ এই চৰ্বিবোৰৰ পৰিমাণ কম হোৱাটো উপকাৰী আৰু প্ৰয়োজনীয়, কিন্তু যেতিয়া অত্যাধিক সেৱন কৰা হয়, এই সকলোবোৰে উদ্বেগৰ অনুভূতি বৃদ্ধি কৰাত সহায় কৰে।
৬.অতিসক্ৰিয়তা: জাংক ফুডত ছডিয়াম বেনজোয়েটৰ ফলত এক অধিক আনন্দদায়ক অনুভূতি সৃষ্টি হব পাৰে যাৰ ফলত ব্যক্তি এজন অতিসক্ৰিয় হৈ পৰা দেখা যায় । দীঘলীয়া সময়ৰ বাবে, এই অনুভূতিবোৰ গুৰুতৰ মেজাজ সলনিলৈ বিকশিত হ’ব পাৰে।
৭. ডিমেনচিয়াৰ আশংকা : চৰ্বিযুক্ত অস্বাস্থ্যকৰ খাদ্যই আমাৰ শৰীৰত ইনচুলিন উৎপাদন বৃদ্ধি কৰিব পাৰে, যাৰ ফলত প্ৰকাৰ ডায়বেটিচ হ’ব পাৰে। ইনচুলিন প্ৰতিৰোধৰ ফলত স্মৃতিসৃষ্টি আৰু সঞ্চয় প্ৰভাৱিত হোৱা দেখা গৈছে, যাৰ ফলত ডিমেনচিয়া হোৱাৰ আশংকা বৃদ্ধি হয়।
৮.আত্ম-নিয়ন্ত্ৰণ হ্ৰাস : সংসাধিত খাদ্যত ট্ৰেন্স চৰ্বিয়ে মগজুৰ কাৰ্যত প্ৰভাৱিত কৰে আৰু ই পৰ্যাপ্ত পৰিমাণে খাদ্য খাইছে নে নাই বুজি পোৱাত বাধা দিব পাৰে, যাৰ ফলত আত্ম-নিয়ন্ত্ৰণ( খাদ্যৰ ক্ষেত্ৰত ) হ্ৰাস হয়।
বৰ্তমান সময়ত জনা গৈছে যে জাংক ফুড সেৱনে শিশু আৰু কিশোৰসকলৰ মানসিক দুৰ্দশা আৰু হিংসাত্মক আচৰণৰ আশংকা যথেষ্ট বৃদ্ধি কৰি তুলিছে । ইয়াৰ অবিহনে তেওঁলোকে নিজৰ জীৱন অনৰ্থক বুলি চিন্তা কৰা আৰম্ভ কৰিছে, কাৰণ ই এক প্ৰকাৰৰ আসক্ত হৈ পৰিছে।
হয়টো এই পৰিস্থিতি থাকিলে ব্যক্তি সকলে অতি সোনকালেই জীৱনত মানসিক ভাৰসাম্য হেৰুৱাব আৰু আন বিভিন্ন ৰোগৰ চিকাৰ হৈ পৰিব।সেয়ে এই বিষয়ত সমাজ আৰু পৰিয়াল সজাগ হব লাগে আৰু স্বাস্থ্যকৰ আহাৰৰ প্ৰতি অধিক গুৰুত্ব দিব লাগে।
সংঘমিত্ৰা কাশ্যপ, মনোবিজ্ঞানী
[Images from different sources]
Mahabahu.com is an Online Magazine with collection of premium Assamese and English articles and posts with cultural base and modern thinking. You can send your articles to editor@mahabahu.com / editor@mahabahoo.com ( For Assamese article, Unicode font is necessary)