ভাৰতৰ জি-২০ৰ সভাপতিত্ব(২০২৩): ইয়াৰ অৰ্থ কি আৰু কি আশা কৰিব পাৰো?

ভাৰতৰ জি-২০ৰ সভাপতিত্ব(২০২৩)

দিলীপ দৈমাৰী

নতুন দিল্লী, ২ ডিচেম্বৰ : মহামাৰীৰ পিছৰ অৰ্থনৈতিক পুনৰুদ্ধাৰক লৈ ভূ-ৰাজনৈতিক হুলস্থুল আৰু অনিশ্চয়তাৰ সময়ত ইণ্ডোনেছিয়াৰ পৰা কাৰ্যভাৰ গ্ৰহণ কৰি ভাৰতে এই সপ্তাহতে গ্ৰুপ অৱ ২০ (জি-২০)ৰ বছৰজোৰা সভাপতিত্ব আৰম্ভ কৰে।

জি-২০ কি?

১৯৯০ চনৰ শেষৰ ফালে দক্ষিণ-পূব এছিয়াৰ অৰ্থনীতিত বিত্তমন্ত্ৰী আৰু কেন্দ্ৰীয় বেংকৰ গৱৰ্ণৰৰ মঞ্চ হিচাপে গঠন হোৱা জি-২০ক ২০০৭ চনত উন্নীত কৰি ৰাষ্ট্ৰৰ মুৰব্বী আৰু চৰকাৰৰ মুৰব্বীসকলক অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হয়।

২০০৮ চনৰ বিশ্ব বিত্তীয় সংকটৰ সময়ত আৰু তাৰ পিছত জি-২০ৰ সমন্বিত প্ৰচেষ্টাই আতংক দূৰ কৰাত আৰু অৰ্থনৈতিক বিকাশ পুনৰুদ্ধাৰ কৰাত সহায় কৰিছিল।

এই গোটত মহাদেশসমূহৰ মাজৰ ১৯খন দেশ আৰু ইউৰোপীয় সংঘক সামৰি লোৱা হৈছে, যিয়ে বিশ্বৰ জিডিপিৰ প্ৰায় ৮৫% প্ৰতিনিধিত্ব কৰে।

জি-২০ত ৰাষ্ট্ৰসংঘ, বিশ্ব স্বাস্থ্য সংস্থা, বিশ্ব বেংক আৰু আই এম এফৰ দৰে আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সংস্থাৰ উপৰিও বাংলাদেশ, ছিংগাপুৰ, স্পেইন আৰু নাইজেৰিয়াকে ধৰি অসদস্য দেশকো আমন্ত্ৰণ জনোৱা হয়।

জি-২০ৰ সভাপতিত্বৰ লগত কি জড়িত?

জি-২০ৰ কোনো স্থায়ী সচিবালয় নাই, আৰু প্ৰতি বছৰে এজন সদস্যই সভাপতিৰ পদ গ্ৰহণ কৰি দুটা ট্ৰেকত বিভক্ত গ্ৰুপিঙৰ এজেণ্ডা পৰিচালনা কৰে – এটাৰ নেতৃত্বত বিত্তমন্ত্ৰী আৰু আনটো সদস্য দেশৰ নেতাৰ দূত।

ভাৰতৰ পাছত ব্ৰাজিলে জি-২০ৰ সভাপতিৰ দায়িত্ব ল’ব, তাৰ পিছতে ২০২৫ চনত দক্ষিণ আফ্ৰিকাই সভাপতিৰ দায়িত্ব ল’ব।

ভাৰতে নিজৰ কাৰ্যকালত প্ৰায় ৫০খন চহৰত মন্ত্ৰী, বিষয়া আৰু নাগৰিক সমাজৰ সৈতে জড়িত ২০০ৰো অধিক বৈঠক অনুষ্ঠিত কৰিব, যাৰ ফলত ২০২৩ চনৰ ছেপ্টেম্বৰ মাহত ৰাজধানী নতুন দিল্লীত এক মাৰ্কিন শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হ’ব।

এই সন্মিলনত জি-২০ৰ সদস্য আৰু আমন্ত্ৰিত দেশৰ প্ৰায় ৩০ জন ৰাষ্ট্ৰ আৰু চৰকাৰৰ মুৰব্বীয়ে অংশগ্ৰহণ কৰিব।

জি-২০ৰ আগন্তুক এজেণ্ডা কি?

ভাৰতৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে জি-২০ৰ প্ৰতি দেশৰ দৃষ্টিভংগীৰ ৰূপৰেখা দাঙি ধৰি বিশ্বৰ সমস্যাসমূহৰ সৈতে মোকাবিলা কৰিবলৈ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সহযোগিতাৰ আহ্বান জনাইছে।

তেওঁ এক বিবৃতিত কয় যে জলবায়ু পৰিৱৰ্তন, সন্ত্ৰাসবাদ, আৰু মহামাৰীৰ প্ৰত্যাহ্বানসমূহ ইজনে সিজনৰ বিৰুদ্ধে যুঁজি নহয়, কেৱল একেলগে কাম কৰিহে সমাধান কৰিব পাৰি।

মোদীয়ে লগতে “খাদ্য, সাৰ আৰু চিকিৎসা সামগ্ৰীৰ বিশ্বব্যাপী যোগানক ৰাজনীতিমুক্ত কৰাৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ ওপৰতো আলোকপাত কৰে, যাতে ভূ-ৰাজনৈতিক উত্তেজনাৰ ফলত মানৱীয় সংকটৰ সৃষ্টি নহয়”।

তেওঁৰ এই বক্তব্যই নতুন দিল্লীৰ স্থিতি প্ৰতিফলিত কৰিছে যে ফেব্ৰুৱাৰী মাহত ৰাছিয়াৰ আক্ৰমণৰ ফলত ইউক্ৰেইনত সংঘাতৰ সমাধান আলোচনা আৰু কূটনীতিৰ জৰিয়তে হ’ব লাগিব।

ভাৰতৰ ৰাষ্ট্ৰপতিত্বৰ সময়ত জি-২০ত ৰাছিয়াৰ জড়িতৰ বিষয়ে সোধাত ভাৰতৰ বৈদেশিক মন্ত্ৰালয়ৰ এগৰাকী মুখপাত্ৰই কয় যে যিহেতু ৰাছিয়া জি-২০ৰ সদস্য আছিল, সেয়েহে “আমি আশা কৰিম যে তেওঁলোকে এই প্ৰক্ৰিয়াত অংশগ্ৰহণ কৰিব… বিশেষকৈ গ্ৰুপিংটোৱে এক কন্ঠৰে কথা কোৱাৰ প্ৰয়োজন আছে।” বিশ্বক প্ৰভাৱিত কৰা গুৰুত্বপূৰ্ণ বিষয়সমূহৰ ওপৰত”।

ভাৰত আৰু মোদীৰ বাবে জি-২০ৰ অৰ্থ কি?

২০২৪ চনত হ’বলগীয়া ভাৰতৰ সাধাৰণ নিৰ্বাচনৰ পূৰ্বে এই শীৰ্ষ সন্মিলনৰ সময়ে আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়ৰ নেতা হিচাপে ঘৰুৱা ক্ষেত্ৰত ইতিমধ্যে হ্ৰাস পোৱা মোডীৰ সুনামক পুনৰ শক্তিশালী কৰাত সহায় কৰিব পাৰে।

তথাপিও বৰ্তমানৰ জটিল ভূ-ৰাজনৈতিক আৰু অৰ্থনৈতিক পৰিস্থিতিয়ে ভাৰত আৰু মোদীৰ বাবে একাধিক সংকটৰ প্ৰতি আন্তৰ্জাতিক সঁহাৰি গঢ় দিয়াটো এক প্ৰত্যাহ্বান কৰি তুলিব।

জি-২০ৰ দৰে বহুপক্ষীয় নিয়ম নিৰ্ধাৰক প্ৰতিষ্ঠানত দেশখনে বিশেষ বিনিয়োগ কৰা নাই যদিও আৰম্ভ কৰিবলৈ কেতিয়াও দেৰি নহয়।’

03-12-2022

Mahabahu.com is an Online Magazine with collection of premium Assamese and English articles and posts with cultural base and modern thinking. You can send your articles to editor@mahabahu.com / editor@mahabahoo.com ( For Assamese article, Unicode font is necessary)