গ্ৰেপ্তাৰ ইৰাণৰ অভিনেত্ৰী টাৰানে আলিদুষ্টি
দিলীপ দৈমাৰী

ইৰাণৰ বিখ্যাত অভিনেত্ৰীক আটক কৰি ৰাষ্ট্ৰই শাসন ব্যৱস্থাক প্ৰত্যাহ্বান জনোৱা চেলিব্ৰিটিসকলক দমন কৰিব বিচাৰিছে!
ইৰাণৰ অন্যতম বিখ্যাত অভিনেত্ৰী টাৰানে আলিদুষ্টিক তেহৰাণত নিৰাপত্তা বাহিনীয়ে আটক কৰি ৰাখিছে ৰাষ্ট্ৰখনে প্ৰতিবাদকাৰীৰ বিৰুদ্ধে মৃত্যুদণ্ডৰ ব্যৱহাৰক সমালোচনা কৰাৰ কিছুদিন পিছতে।
ইয়াৰ পূৰ্বেও তেওঁ নিজৰ ইনষ্টাগ্ৰাম পেজত নিজৰ এখন ছবি পোষ্ট কৰিছিল য’ত তেওঁ হিজাব পিন্ধা নাছিল আৰু হাতত কাগজ এখনত লিখা আছিল “মহিলা, জীৱন, স্বাধীনতা” – যিটো শ্লোগানে বৰ্তমানৰ ইৰাণী শাসনৰ বিৰুদ্ধে যুঁজখনক সামৰি ল’বলৈ আহিছে।
আলিদুষ্টিক তেওঁৰ প্ৰজন্মৰ অন্যতম প্ৰভাৱশালী ইৰাণী অভিনেত্ৰী হিচাপে গণ্য কৰা হয় আৰু তেওঁক গ্ৰেপ্তাৰ কৰাটোৱে ৰাষ্ট্ৰখনে নিজৰ মঞ্চ ব্যৱহাৰ কৰি শাসন ব্যৱস্থাক প্ৰত্যাহ্বান জনোৱা চেলিব্ৰিটি, শিল্পী আৰু ক্ৰীড়া ব্যক্তিত্বক দমন কৰিব বিচৰাৰ এক সুস্পষ্ট লক্ষণ।
ইৰাণৰ বহুস্তৰীয় নিৰাপত্তা সেৱাৰ কোনটো বিভাগে তেওঁক ঘৰৰ পৰা লৈ গৈছিল সেয়া জনা নাযায় যদিও তেহৰানৰ অভিযুক্তৰ কাৰ্যালয়ে অভিযোগ কৰে যে আলিদুষ্টিয়ে তেওঁৰ উচটনিমূলক মন্তব্যৰ ন্যায্যতা প্ৰদান কৰিবলৈ নথি-পত্ৰ প্ৰদান কৰাত ব্যৰ্থ হৈছে। তেওঁক গ্ৰেপ্তাৰ কৰাৰ খবৰ দিছিল চলচ্চিত্ৰ পৰিচালক ছমিয়া মিৰ্শমছিয়ে।
মিৰ্শমছিয়ে কয় যে টাৰানে আলিদুষ্টিৰ ঘৰত তালাচী চলোৱা হৈছে আৰু তেওঁ ক’ত আছে সেয়া জানিব পৰা হোৱা নাই। পিছত ন্যায়িক সংবাদ সংস্থা মিজানে আলিদুষ্টিক গ্ৰেপ্তাৰ কৰাটো নিশ্চিত কৰি কয় যে তেওঁৰ গোচৰৰ অধিক তদন্ত চলি আছে।

আলিদুষ্টিয়ে নিজৰ কেৰিয়াৰত একাধিক বঁটা লাভ কৰিছে, বিশেষকৈ ২০১৬ চনত তেওঁ অভিনয় কৰা ‘দ্য চেলছমেন’-এ শ্ৰেষ্ঠ বিদেশী ছবিৰ অস্কাৰ লাভ কৰিছিল।
ইছলামিক ৰিভল্যুচনেৰী গাৰ্ডৰ ঘনিষ্ঠ তাছনিম সংবাদ সংস্থাই কয় যে সংঘৰ্ষক উচটনি দিয়া আৰু ইৰাণ বিৰোধী আন্দোলনক সমৰ্থন কৰা ভুৱা আৰু বিকৃত বিষয়বস্তু প্ৰকাশ কৰাৰ সিদ্ধান্তৰ বাবেই তেওঁক গ্ৰেপ্তাৰ কৰা হৈছে।

হিজাব নথকা টাৰানে আলিদুষ্টিৰ ছবিখন ১ মিলিয়নতকৈও অধিক লাইক হৈছে। দেখা গ’ল যে ৮ মিলিয়নতকৈ অধিক ফ’ল’ৱাৰ থকা তেওঁৰ ইনষ্টাগ্ৰাম একাউণ্টটো বন্ধ কৰি দিয়া হৈছে। শেষৰটো ইনষ্টাগ্ৰাম পোষ্টত অভিনেত্ৰীগৰাকীয়ে কয় যে, ‘তেওঁৰ নাম আছিল মহচেন শ্বেকাৰী। এই ৰক্তপাত চোৱা আৰু ব্যৱস্থা গ্ৰহণ নকৰা প্ৰতিটো আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সংস্থাই মানৱতাৰ বাবে অপমানজনক।”
ইৰাণৰ আদালতে তেহৰাণৰ এটা ৰাস্তা বন্ধ কৰি দেশখনৰ নিৰাপত্তা বাহিনীৰ এজন সদস্যক মেচেটেৰে আঘাত কৰাৰ অভিযোগত ৮ ডিচেম্বৰত শ্বেকাৰীক ফাঁচী দিয়া হৈছিল।
আলিদুষ্টিৰ পিতৃ হামিদ আলিদুষ্টিয়ে ইৰাণৰ জাতীয় দলৰ হৈ ফুটবল খেলিছিল আৰু বিদেশী দলৰ হৈ খেলা প্ৰথম ইৰাণী আছিল।
জাৰ্মান আৰু ইংৰাজী ভাষাত সাৱলীল আলিডুষ্টিয়ে এলিছ মুনৰো আৰু নিকোল ক্ৰাউছৰ কিতাপ ইংৰাজীৰ পৰা পাৰ্চী ভাষালৈও অনুবাদ কৰিছে।

ইৰাণ এৰি নাযায় বুলি প্ৰতিজ্ঞা কৰি লিখিছিল, ‘ইৰাণৰ বাহিৰে মোৰ ক’তো পাছপ’ৰ্ট বা বাসস্থান নাই। মই থাকিম আৰু মোৰ অধিকাৰৰ বাবে চিঞৰিলে এই সকলো স্বাভাৱিক মানুহৰ দৰে তোমাৰ চকুলৈ পোনে পোনে চাম৷
“মই এই সাহস মোৰ দেশৰ মহিলাসকলৰ পৰা উত্তৰাধিকাৰী সূত্ৰে পাইছো, যিসকলে বছৰ বছৰ ধৰি নিজৰ জীৱনটো কটাবলগীয়া হৈছে, প্ৰতিদিনে প্ৰতিৰোধৰ সৈতে… মই থাকিম, মই এৰি নিদিওঁ, মই বন্দীসকলৰ পৰিয়ালৰ সৈতে থিয় দিম আৰু হত্যাৰ বিৰোধিতা কৰি দাবী কৰিম তেওঁলোকৰ অধিকাৰ। মই মোৰ ঘৰৰ বাবে যুঁজিম, মোৰ অধিকাৰৰ বাবে থিয় দিবলৈ যি কৰিব লাগে মই দিম, আৰু আটাইতকৈ ডাঙৰ কথাটো হ’ল: আজি আমি একেলগে যি গঢ়ি তুলিছো তাত মই বিশ্বাস কৰোঁ।”
এই দমনৰ শেহতীয়া পৰ্যায়ত ইৰাণে এনে চেলিব্ৰিটি আৰু সাংবাদিকক লক্ষ্য কৰি লোৱা যেন লাগে যিসকলে তেওঁলোকে বিশ্বাস কৰে যে তেওঁলোকে যুৱ প্ৰজন্মৰ মাজত পশ্চিমীয়া মূল্যবোধৰ বীজ সিঁচিছে।
ইৰাণৰ এজন প্ৰেছ ফটোগ্ৰাফাৰ তথা ইৰাণৰ ৰাষ্ট্ৰীয় নাওঁ চলোৱা দলৰ প্ৰাক্তন সদস্যক শাসন ব্যৱস্থাৰ বিৰুদ্ধে সমাৱেশ আৰু অপপ্ৰচাৰত অংশগ্ৰহণ কৰাৰ অভিযোগত সাত বছৰৰ কাৰাদণ্ড, দুবছৰৰ বাবে দেশ এৰি যোৱাত নিষেধাজ্ঞা আৰু ৭৪টা কোব দিয়া হৈছে।
আৰিয়া জাফাৰী ইৰাণৰ প্ৰেছ ফটোগ্ৰাফাৰৰ বাণিজ্যিক সংস্থাৰ সদস্য আৰু ২০১৪ চনৰ নৱেম্বৰ মাহত ইছফাহানৰ জনসাধাৰণৰ এচিড আক্ৰমণ আৰু সামাজিক নিৰাপত্তাহীনতাৰ বিৰুদ্ধে প্ৰতিবাদী সমাৱেশৰ ফটো তোলাৰ বাবে গ্ৰেপ্তাৰ কৰা হৈছিল। শেহতীয়াকৈ তেওঁক ইছফাহানৰ ঘৰত গ্ৰেপ্তাৰ কৰা হৈছে।

এই ৰায় চূড়ান্ত নহয় আৰু ইয়াৰ বিৰুদ্ধে আপীল কৰা সম্ভৱ। যদিহে শাস্তি নিশ্চিত হয় তেন্তে পাঁচ বছৰৰ কাৰাদণ্ড কাৰ্যকৰী কৰা হ’ব।
ন্যায়িক স্বাধীনতাৰ আন এক আঘাতত জিম্মাত থকা এগৰাকী মহিলাৰ মৃত্যুৰ খবৰ দিয়াৰ পিছত আটক কৰা দুগৰাকী মহিলা সাংবাদিকৰ অধিবক্তা মহম্মদ আলী কামফিৰৌজী নিজেই গ্ৰেপ্তাৰ হয়।
কামফিৰৌজীৰ নিজৰ অধিবক্তা মহম্মদ আলী বাঘেৰপুৰৰ উদ্ধৃতিৰে কোৱা হৈছে যে তেওঁৰ ক্লায়েণ্টে চমন পোৱা নাই, তেওঁৰ সন্মুখীন হোৱা অভিযোগৰ বিষয়ে অজ্ঞাত আৰু তেওঁক কোনো আইনী আনুষ্ঠানিকতা অবিহনে আটক কৰা হৈছে।
তেওঁৰ ভাতৃয়ে কয় যে তেওঁ ন্যায়পালিকাক “মোৰ ভাইটিৰ জীৱন আৰু স্বাস্থ্য ৰক্ষাৰ বাবে দায়বদ্ধ” বুলি গণ্য কৰে।
কামফিৰৌজীৰ ক্লায়েণ্টৰ ভিতৰত আছিল মাহছা আমিনিৰ মৃত্যু আৰু ইয়াৰ পিছৰ পৰিণতিৰ বাতৰি পৰিৱেশন কৰাৰ পিছত গ্ৰেপ্তাৰ হোৱা মহিলা সাংবাদিক দুগৰাকী নীলুফৰ হামেদি আৰু এলাহে মহম্মদী।
সংস্কাৰবাদী কাকত শ্বাৰঘত কৰ্মৰত হামেদিক ২০ ছেপ্টেম্বৰত মৃত্যুৰ পূৰ্বে আমিনীয়ে তিনিদিন ক’মাত থকা চিকিৎসালয়খন পৰিদৰ্শন কৰি আটক কৰি ৰখা হৈছিল।

হাম মিহানৰ সাংবাদিক মহম্মদীক ২৯ ছেপ্টেম্বৰত কুৰ্দিস্তান প্ৰদেশৰ আমিনিৰ গৃহ চহৰ ছাকেজলৈ গৈ তেওঁৰ অন্ত্যেষ্টিক্ৰিয়াৰ বাতৰি দিবলৈ যোৱাৰ পিছত জিম্মাত লোৱা হৈছিল।
৮ নৱেম্বৰত এই যুটিটোৰ বিৰুদ্ধে ৰাষ্ট্ৰৰ বিৰুদ্ধে অপপ্ৰচাৰ আৰু ৰাষ্ট্ৰীয় নিৰাপত্তাৰ বিৰুদ্ধে ষড়যন্ত্ৰ কৰাৰ অভিযোগ উত্থাপন কৰা হৈছিল – ইৰাণত বলবৎ থকা শ্বৰীয়ত আইন অনুসৰি মূলধনী অপৰাধ।

শনিবাৰে প্ৰকাশিত ইৰাণৰ মানৱ অধিকাৰ সংস্থাৰ শেহতীয়া প্ৰতিবেদন অনুসৰি দেশজুৰি প্ৰতিবাদ আৰম্ভ হোৱাৰ পৰাই ইছলামিক ৰিপাব্লিকৰ নিৰাপত্তা আৰু আইন প্ৰয়োগকাৰী বাহিনীয়ে ৬৩টা শিশু আৰু ৩২ গৰাকী মহিলাকে ধৰি কমেও ৪৬৯ জন লোকক হত্যা কৰিছে !
22-12-2022
[Images from different sources]
Mahabahu.com is an Online Magazine with collection of premium Assamese and English articles and posts with cultural base and modern thinking. You can send your articles to editor@mahabahu.com / editor@mahabahoo.com ( For Assamese article, Unicode font is necessary)