মণিপুৰ কল্পনাতীত হিংসাত্মক পৰিস্থিতি, মোডীৰ অখন্ড নীৰৱতা !
অৰবিন্দ ৰাভা
ইম্ফলত নিৰাপত্তাৰক্ষীৰ সৈতে প্ৰচন্ড সংঘৰ্ষ; বিজেপি নেতাৰ ঘৰ জ্বলাই দিয়াৰ চেষ্টা!
মণিপুৰ অগ্নিময় হৈ থকাৰ সময়তে পুনৰ ১৬ জুনত সংঘটিত এক হিংসাত্মক কাণ্ড হোৱাৰ উপৰিও মণিপুৰৰ বিষ্ণুপুৰ জিলাৰ কোৱাকটা আৰু চুৰাচান্দপুৰ জিলাৰ কংভাইৰ পৰা নিশাটোৰ ভিতৰত স্বয়ংক্ৰিয় গুলীচালনাৰ খবৰ পোৱা গৈছিল।
১৬ জুনত চহৰখনৰ পেলেচ কম্পাউণ্ড এলেকাত অগ্নিসংযোগ কৰাৰ চেষ্টা কৰা ১০০০ জনীয়া উন্মত্ত গোটৰ ওপৰত ৰেপিড একচন ফৰ্চে ৰবৰৰ গুলী আৰু কন্দুৱা গেছ নিক্ষেপ কৰাৰ পিছত ইম্ফলত কমেও দুজন সাধাৰণ নাগৰিক আহত হয় । গোটটোৱে গভীৰ নিশালৈকে মন্ত্ৰী থংগম বিশ্বজিতৰ ঘৰ ভাঙি লণ্ডভণ্ড কৰাৰ চেষ্টা চলাইছিল।
নিশা সমগ্ৰ ইম্ফলত হিংসাৰ চেষ্টা, ‘মব-বিল্ড আপ’ৰ একাধিক ঘটনা সংঘটিত হয়। ইম্ফলৰ পোৰমপাটৰ সমীপৰ ৰাজ্যিক বিজেপিৰ সভাপতি এ শাৰদা দেৱীৰ ঘৰ ভাঙি পেলোৱাৰ প্ৰয়াসত গোট খাইছিল, আনহাতে সেনাবাহিনীৰ এটা দলে ছিংজামেইত বিজেপিৰ কাৰ্যালয় ঘেৰাও কৰা আন এটা গোটক ছত্ৰভংগ দিছিল। পিছত ইম্ফল পূৱ জিলাত সেনা, আছাম ৰাইফলছ, আৰ এ এফ আৰু আৰক্ষীৰ যুটীয়া বাহিনীয়ে ফ্লেগ মাৰ্চ কৰে।
পৃথক পৃথক ঘটনাত মণিপুৰৰ বিষ্ণুপুৰ জিলাৰ কোৱাকটা আৰু চুৰাচান্দপুৰ জিলাৰ কংভাইৰ পৰা নিশাটোৰ ভিতৰত স্বয়ংক্ৰিয় গুলীচালনাৰ খবৰ পোৱা গৈছে।
ইম্ফল পশ্চিমৰ ইৰিংবাম থানাৰ পৰাও অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰ লুট কৰাৰ চেষ্টা চলোৱা হৈছিল। অৱশ্যে কোনো ধৰণৰ অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰ লুট সম্ভৱ হোৱা নাছিল।
ইয়াৰ পূৰ্বে শুকুৰবাৰে ইম্ফল চহৰৰ মাজমজিয়াত ভিৰ কৰা লোকে পথ অৱৰোধ কৰি সম্পত্তি জ্বলাই দিয়ে বুলি বিষয়াসকলে জনায়। ইয়াৰোপৰি কেন্দ্ৰীয় মন্ত্ৰী আৰ.কে. বৃহস্পতিবাৰে নিশা ৰঞ্জন সিঙক আক্ৰমণ কৰি জ্বলাই দিয়াৰ চেষ্টা কৰা হয়। শুকুৰবাৰে এজন অৱসৰপ্ৰাপ্ত জনজাতীয় আই এ এছ বিষয়াৰ এটা গুদাম সম্পূৰ্ণৰূপে জ্বলাই দিয়া হয় ।
শুকুৰবাৰে সন্ধিয়া গুদামটোত জুই লগাই দিয়াৰ পিছতে আৰ এ এফৰ জোৱানৰ সৈতে সংঘৰ্ষত লিপ্ত হয়। মণিপুৰৰ ৰাজধানী চহৰত ৱাংখেই, পোৰমপাট আৰু থাংগাপাট অঞ্চলৰ পথৰ মাজত টায়াৰ, কাঠৰ টুকুৰা আৰু আৱৰ্জনা জ্বলাই মণিপুৰৰ ৰাজধানী চহৰত যাতায়তৰ প্ৰবাহত প্ৰভাৱ পেলোৱা বুলি বিষয়াসকলে জানিবলৈ দিয়ে।
এমাহ পূৰ্বে মণিপুৰৰ মেইটেই আৰু কুকি সম্প্ৰদায়ৰ লোকৰ মাজত সংঘটিত হোৱা জাতিগত হিংসাত ১০০ৰো অধিক লোকে এতিয়ালৈ প্ৰাণ হেৰুৱাইছে। ৰাজ্যত উৰাবাতৰিৰ প্ৰচাৰ বন্ধ কৰাৰ উদ্দেশ্যে ৰাজ্য চৰকাৰে ১১খন জিলাত সান্ধ্য আইন জাৰি কৰাৰ লগতে ইণ্টাৰনেট সেৱাও নিষিদ্ধ কৰিছে।
মেইটেই সম্প্ৰদায়ৰ অনুসূচিত জনজাতি (এছ টি) মৰ্যাদাৰ দাবীৰ প্ৰতিবাদত পাহাৰীয়া জিলাসমূহত ‘জনজাতি সংহতি মাৰ্চ’ৰ আয়োজন কৰাৰ পিছতে প্ৰথমে ৩ মে’ত সংঘৰ্ষৰ সৃষ্টি হয়।
উল্লেখযোগ্য যে মণিপুৰৰ জনসংখ্যাৰ প্ৰায় ৫৩% ভাগ মেইটে আৰু এওঁলোকৰ বেছিভাগেই ইম্ফল উপত্যকাতেই বাস কৰে। জনজাতীয় — নগা আৰু কুকি — জনসংখ্যাৰ আন ৪০% আৰু পাহাৰীয়া জিলাত বাস কৰে।
মণিপুৰৰ হিংসাত্মক ঘটনা আৰম্ভ হোৱা বহুদিন হ’ল যদিও এতিয়াও ভাৰতৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে এটা শব্দও উচ্ছাৰণ কৰা নাই। মণিপুৰ যেন ভাৰততেই নথকা এখন সুকীয়া দেশ! সেইবাবেই ৫৫০ টাতকৈও অধিক – নাগৰিক সমাজৰ গোট, কৰ্মী, অধিবক্তাই মণিপুৰক লৈ প্ৰধানমন্ত্ৰীক মৌনতা ভংগ কৰিবলৈ আহ্বান জনাইছে।
৫৫০ৰো অধিক নাগৰিক, য’ত আছে সমাজৰ গোট, অৱসৰপ্ৰাপ্ত আমোলা আৰু আৰক্ষী বিষয়া, কৰ্মী, অধিবক্তা, চলচ্চিত্ৰ নিৰ্মাতা, সাংবাদিক, শিক্ষাবিদ আৰু লেখকসকল; তেওঁলোক এতিয়া একত্ৰিত হৈ ৰাজহুৱা বিবৃতি প্ৰকাশ কৰি মণিপুৰত চলি থকা অবিৰত জাতিগত হিংসাক লৈ প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে নিজৰ মৌনতা ভংগ কৰিবলৈ আহ্বান জনাইছে , যিটো এতিয়া এমাহৰো অধিক সময় ধৰি চলি আছে — কমেও ১০০ জন লোকৰ মৃত্য হৈছে, শ শ লোক আহত হৈছে আৰু আভ্যন্তৰীণভাৱে লাখ লাখ লোক স্থানচ্যুত হৈছে।
এই বিবৃতিটোত স্বাক্ষৰকাৰীসকলৰ ভিতৰত আছে ৰাজ্যসভাৰ সাংসদ মনোজ কুমাৰ ঝা, দুজন প্ৰাক্তন আই.পি.এছ. বিষয়া, এজন অৱসৰপ্ৰাপ্ত চৰকাৰী কৰ্মচাৰী, আৰু ‘পিপলছ ইউনিয়ন ফৰ চিভিল লিবাৰ্টিজ, হিউমেন ৰাইটছ ফ’ৰাম, পিপলছ ইউনিয়ন ফৰ ডেম’ক্ৰেটিক’ৰ দৰে নাগৰিক সমাজ আৰু মানৱ অধিকাৰ সংগঠনৰ বিভিন্ন গোট, আৰু আন কেইবাটাও কৃষক, শ্ৰমিক, শ্ৰমিক আৰু মহিলাৰ অধিকাৰ দাবী কৰা সংগঠন।
শুকুৰবাৰে জাৰি কৰা বিবৃতিটোত মণিপুৰত চলি থকা জাতিগত সংঘাতক লৈ প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে নিজৰ মৌনতা ভংগ কৰিবলৈ, আৰু বৰ্তমান ৰাজ্যখনৰ পৰিস্থিতিৰ সম্পৰ্কে “জবাব” দিবলৈ আহ্বান জনোৱা হৈছে।
বিবৃতিটোত কোৱা হৈছে -“কেন্দ্ৰ আৰু ৰাজ্যত বিজেপি আৰু চৰকাৰে কৰা বিভাজনকাৰী ৰাজনীতিৰ বাবেই আজি মণিপুৰ অতি বৃহৎ অংশত জ্বলি আছে। আৰু অধিক লোকৰ প্ৰাণ হেৰুৱাৰ আগতেই এই চলি থকা গৃহযুদ্ধ বন্ধ কৰাৰ দায়িত্ব তেওঁলোকৰ ওপৰত নিহিত হৈ আছে।’
গোটটোৱে আৰু কয় যে আৰম্বাই টেংগোল আৰু মেইটেই লিপুনৰ দৰে উগ্ৰ মেইটেই সংগঠনে এই সংঘাতত জনজাতীয় কুকি-জোমি জনগোষ্ঠীৰ বিৰুদ্ধে অমানৱীয় বাক্যবাণ ব্যৱহাৰ কৰিছিল — যিটো অমিত শ্বাহ আৰু অসমৰ মুখ্যমন্ত্ৰী হিমন্ত বিশ্বৰ দৰে বিজেপিৰ জ্যেষ্ঠ নেতৃত্বই সময়ে সময়ে প্ৰদান কৰা বাক্যবাণৰ পৰা আহৰণ কৰা হৈছে- অসমত ৰাষ্ট্ৰীয় নাগৰিক পঞ্জীৰ সন্দৰ্ভত প্ৰদান কৰা বেবেৰিবাং বাক্যবাণবোৰৰ পৰা।
‘সমগ্ৰ দেশতে নিজৰ ‘মোডাছ অপাৰেণ্ডি’ৰ বৈশিষ্ট্য হিচাপে বিজেপিয়ে নিজৰ ৰাজনৈতিক লাভালাভৰ বাবে জনগোষ্ঠীসমূহৰ মাজত যুগ যুগ ধৰি চলি অহা জাতিগত উত্তেজনাক পুনৰ তীব্ৰতৰ কৰি তুলিছে। দুয়োটা সম্প্ৰদায়ৰ মিত্ৰ হোৱাৰ অভিনয় কৰি ই সমাধানৰ দিশত আলোচনাৰ সুবিধাৰ বাবে আজিলৈকে কোনো প্ৰচেষ্টা নকৰাকৈয়ে তেওঁলোকৰ মাজত ঐতিহাসিক উত্তেজনাৰ খাদ বৃদ্ধিহে কৰিছে ’- বিবৃতিটোত এনেদৰেও কোৱা হৈছে।
গোটটোৱে, লগতে চলি থকা সংঘাতত মহিলাৰ ওপৰত সংঘটিত হোৱা যৌন হিংসাৰ সকলো গোচৰৰ বাবে ফাষ্ট ট্ৰেক আদালত গঠন কৰাৰ লগতে হিংসাৰ ফলত ক্ষতিগ্ৰস্ত সকলোকে সকাহ আৰু পুনৰ্বাসনৰ ব্যৱস্থা কৰিবলৈ অনুৰোধ জনায়।
বিবৃতিটোত কোৱা হৈছে যে, “প্ৰত্যাৱৰ্তন, পুনৰ্বাসন আৰু ক্ষতিপূৰণৰ এই প্ৰক্ৰিয়াটো অঞ্চলটোক নিবিড়ভাৱে জনা অৱসৰপ্ৰাপ্ত ন্যায়াধীশৰ পেনেলে তদাৰক কৰিব লাগে, হয়তো উচ্চ ন্যায়ালয় বা উচ্চতম ন্যায়ালয়ে নিযুক্তি দিব লাগে।”
নাগৰিক সমাজৰ গোটসমূহে লগতে কয়, “ আমি হিংসাৰ এই অব্যাহত থকা ঢৌ তাৎক্ষণিকভাৱে বন্ধ কৰাৰ দাবী জনাইছো, আৰু হিংসা বন্ধ হোৱাৰ লগে লগে স্বতন্ত্ৰ, নিৰপেক্ষ নাগৰিক সমাজৰ সদস্যসকলে জীৱিত আৰু শোকসন্তপ্ত লোকসকলক লগ কৰাৰ প্ৰয়োজন আছে; হত্যা আৰু ধৰ্ষণৰ প্ৰতিবেদন পৰীক্ষা কৰাৰ চেষ্টা কৰা; আৰু আপোনজন, ঘৰ আৰু গীৰ্জা হেৰুৱাই আঘাতপ্ৰাপ্তসকলক সংহতি আৰু সকলো সম্ভাৱ্য সমৰ্থন আগবঢ়োৱাৰ প্ৰয়োজন আছে।”
১৭-০৬-২০২৩
Mahabahu.com is an Online Magazine with collection of premium Assamese and English articles and posts with cultural base and modern thinking. You can send your articles to editor@mahabahu.com / editor@mahabahoo.com (For Assamese article, Unicode font is necessary)